استخراج تری ترپنوئیدهای ضدسرطانی (اسید بتولینیک و بتولین) از گلسنگ (Ramalina sinensis) پوست زی درخت توس (.Betula pendula Roth)

گلسنگ ها زیست بوم های کوچکی هستند که شامل دو موجود همزیست قارچی و جلبکی می باشند. آنها به عنوان یکی از منابع سرشار از ترکیب های طبیعی با خاصیت آنتی توموری، آنتی بیوتیکی و همچنین آنتی اکسیدانی شناخته شده اند که از برخی از آنها به عنوان دارو و برای درمان بیماری های خاص استفاده می شود. این پژوهش با هدف شناسایی و تعیین میزان بتولین، بتولینیک اسید و ارزیابی فعالیت آنتی اکسیدانی گلسنگ پوست زی درخت توس (. Betula pendula Roth) و همچنین قارچ همراه آن انجام شد. مشخص گردید که گلسنگ جدا شده از پوست این درخت، گلسنگ های برگی دارای ترکیب های بیواکتیو، تحت عنوان Ramalina sinensis می باشد. قارچ همراه با گلسنگ حاوی ماده موثره با روش مولکولی Arthrinium arundinis شناسایی شد. این قارچ جزء قارچ های آسکومیست بوده و برای اولین بار با کد MG198621 در سایت NCBI ثبت گردید. از گلسنگ و قارچ همراه آن عصاره گیری شد و با استفاده از دستگاه HPLC میزان اسید بتولینیک و بتولین آن تعیین شد. اسید بتولینیک و بتولین جزء ترپن ها بوده و به عنوان عامل ضد سرطانی قوی شناخته شده است. در بافت گلسنگ R. sinensis (به ترتیب 2. 17% و 0. 075%) و در قارچ همراه آن A. arundinis (به ترتیب 1. 6% و 0. 025%) به میزان قابل توجهی اندازه گیری شد. به این ترتیب گلسنگ و قارچ همراه آن برای نخستین بار به عنوان منابع جدید حاوی این دو ماده موثره معرفی می شوند. اندازه گیری خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره گلسنک و قارچ همراه آن با استفاده از دو حلال متانول و اتانول آزمون شد. مشخص گردید که عصاره گلسنگ و قارچ همراه آن، علاوه بر داشتن متابولیت های ثانویه با ارزش دارای خاصیت آنتی اکسیدان بوده که توانایی حذف رادیکال های آزاد سمی را دارند. این نتایج می تواند در عرصه پزشکی و صنعت اثرهای ارزنده ای داشته باشد.