آزادسازی تجاری و ساختار مالیاتی کشورهای کمتر توسعهیافته و درحال توسعه عضو WTO

در این مقاله رابطه بین آزادسازی تجاری (در قالب سه شاخص متفاوت) با کل درآمدهای مالیاتی و چهار پایه مالیاتی با استفاده از داده های تابلویی 32 کشور کمتر توسعه یافته و درحال توسعه عضو سازمان تجارت جهانی، طی دوره 2015-2000، مورد بررسی قرار گرفته است. اگرچه متغیرهای مستقل بسیاری در قالب بررسی تاثیر ویژگی های ساختاری و محدودیت های نهادی و سیاسی بر درآمدهای مالیاتی در مدل ها گنجانده شده اند، اما هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر آزادسازی تجاری بر درآمدهای مالیاتی با استفاده از شاخص های مختلف آزادسازی تجاری است. در این مطالعه از سه شاخص «باز بودن تجارت» ، «نرخ تعرفه» و «آزادی تجارت» برای نشان دادن میزان آزادسازی تجاری استفاده شده است و نتایج نشان می دهد که هریک از این شاخص ها اثرات متفاوتی بر انواع درآمدهای مالیاتی داشته اند. بر اساس نتایج به دست آمده، کل درآمدهای مالیاتی و پایه های مختلف آن، چندان تحت تاثیر افزایش باز بودن تجارت (سهم تجارت از تولید ناخالص داخلی) و آزادی تجارت (حذف موانع تعرفه ای و غیرتعرفه ای) نیستند. این موضوع در حالی است که تاثیر آزادسازی تجاری بر ساختار مالیاتی به شکل کاهش نرخ های تعرفه ای بیش از دو شاخص دیگر آزادسازی است. همچنین نتایج نشان می دهد که در هر سه شاخص استفاده شده برای آزادسازی تجاری، افزایش آزادسازی با تغییر در ترکیب مالیاتی در کشورهای در حال توسعه همراه است. یعنی با افزایش آزادسازی، از سطح مالیات بر تجارت کاسته شده و بر میزان مالیات های داخلی مانند مالیات بر کالا و خدمات، مالیات بر شرکت ها و مالیات بر درآمد اشخاص افزوده شده است. هرچند که میزان این تغییرات در کاهش نرخ تعرفه بیش از دو شاخص دیگر آزادسازی تجاری است.