بررسی عوامل موثر در خروج امام حسین (ع) از مدینه ( مطالعه موردی اوضاع فرهنگی)

یکی از مهم ترین مسایل قابل پژوهش در قیام امام حسین (ع) ، مساله خروج ایشان از مدینه است. برای شناخت عمیق و همه جانبه این پدیده همچون هر پدیده تاریخی دیگر، نیاز به یک مطالعه فراگیر بسترشناسانه از اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و… است. این مقاله پاسخ به این پرسش اصلی است که تاثیر اوضاع فرهنگی مدینه بر خروج امام حسین (ع) از این شهر چگونه بوده است؟ فرضیه نویسنده آن است که امام حسین (ع) ، مجبور به خروج از مدینه بوده و عوامل چندی از جمله وضعیت فرهنگی مدینه، در این مهم موثر بوده اند. پژوهش پیش رو تلاش کرده تا با مطالعه متون تاریخی و غیرتاریخی و با روش توصیفی تحلیلی نشان دهد که در بخش فرهنگی، حوزه علمی مدینه و مکتب خلفا، رواج اسرائیلیات، سیاست های فرهنگی امویان از جمله تخریب، مبارزه و تبلیغات منفی علیه اهل بیت (ع) ، گرایش اعتقادی کم رنگ اهل مدینه به ائمه (ع) و اوضاع نامناسب دینداری در این شهر، از شاخصه های مهم اوضاع فرهنگی مدینه در عصر امام حسین (ع) بوده که ایشان را به این نتیجه رسانده که برای عدم بیعت با یزید مجبور به خروج از مدینه است.