تحلیل نظری و تجربی شاخص مقاومت اقتصادی

مقاومت در علوم مختلف و توسط نویسندگان مختلف، به گونه های متفاوتی مورد تعریف قرار گرفته است؛ اما به صورت کلی می توان این مفهوم را به عنوان توانائی یک نظام و اجزاء آن در پیش بینی، جذب، اصلاح و فائق آمدن بر اثرات منفی یک حادثه ناگوار در زمان مناسب و به شیوه موثر تعریف کرد. مقاومت، هم در سطوح خرد و هم در سطوح کلان مطرح است. بنابراین گاهی اوقات مقاومت به عنوان توانایی یک فرد یا یک خانواده (در سطح خرد) و یک جامعه، یک کشور یا یک منطقه (در سطح کلان) در مواجهه، مقابله، جذب و بهبود سریع پس از برخورد با تکانه های منفی بدون تاثیرگذاری بر توسعه و پیشرفت درازمدت است. در این مقاله، مقاومت اقتصادی به عنوان توانائی یک اقتصاد در برابر تکانه های اقتصادی و مقاومت در برابر آثار و عواقب آن تعریف می شود. این مقاله همچنین تلاش کرده است تا از روش برنامه عمران ملل متحد (UNDP) در محاسبه و گزارش سالیانه شاخص توسعه انسانی پیروی کند. بر همین اساس، روش مشابهی در دستیابی به شاخص مقاومت اقتصادی به کار گرفته شده و یک شاخص مناسب به منظور اندازه گیری مقاومت اقتصادی ارائه شده است. این شاخص برای گروهی از کشورهای در حال توسعه از جمله ایران مورد بررسی قرار گرفته و همچنین یافته های حاصل از آن نیز مورد تحلیل قرار گرفته است.