تعیین روابط بین عملکرد و تبخیر-تعرق ذرت علوفه ای، در شرایط تنش شوری و محدودیت نیتروژن

در این پژوهش، عملکرد و تبخیر- تعرق ذرت علوفه ای با رقم سینگل کراس 704، تحت تنش های شوری و محدودیت نیتروژن، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش، به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آب شور با هدایت الکتریکی؛ 5/0، 1/2، 5/3 و 7/5 دسی زیمنس برمتر، با انحلال نمک صنعتی در آب شیرین تهیه شد. تیمارهای محدودیت نیتروژن در چهار سطح؛ 100، 75، 50 و 25 درصد نیاز کود نیتروژن، بر اساس آزمون کودی بود. تیمارها، در سه تکرار و در کرت هایی به مساحت 9 مترمربع به اجرا درآمد. در تیمارهای مختلف تبخیر-تعرق ذرت، بین 220 تا 349 میلی متر و عملکرد ماده خشک، بین 4/9 تا 2/15 تن بر هکتار اندازه گیری شد. شیب تابع عملکرد نسبت به تبخیر-تعرق ذرت، با افزایش شوری در سطوح ، ، و ، به ترتیب؛ 2/0، 207/0، 218/0 و 231/0 و با کاهش نیتروژن در سطوح ، ، و به ترتیب؛ 175/0، 182/0، 194/0 و 221/0 برآورد شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش ها، عملکرد ذرت بیشتر از تبخیر-تعرق، کاهش یافت. ضریب عملکرد با رابطه دورنبوس-کسام محاسبه شد. مقادیر با کاهش نیتروژن در سطوح ، ، و به ترتیب؛ 01/1، 048/1، 119/1 و 272/1 و با افزایش شوری در سطوح ، ، و ، به ترتیب؛ 15/1، 19/1، 258/1 و 328/1 برآورد شد. به طور متوسط، عدد 27/1 به عنوان ضریب محاسبه شد. در بیشترین تنش ، کارایی مصرف آب و نیتروژن به ترتیب؛ 38% و 5/34% نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. روابط به دست آمده در پژوهش نشان داد که نیاز آبی و عملکرد ذرت تحت تنش های مذکور، کم تر از پتانسیل منطقه می باشد. در این شرایط، جبران کمبود نیتروژن خاک و کاهش مصرف آب، موجب افزایش عملکرد محصول و استفاده بهینه از منابع آبی می گردد.