مطالعه فرهنگی موسیقی و اسلام از منظر مردم شناسی موسیقی؛ از عصر باستان تا دوره اسلامی

موسیقی نشانهای از نظام هماهنگ آفرینش است، مایه تهذیب و آرامش خوی است و در سوق دادن انسان به زندگی آرام و هماهنگ در جامعه و بهبود حیات اجتماعی و سیاسی تاثیر بسزایی دارد. موسیقی عظمت آرزویی منزلت آدمی را به وی گوشزد میکند. نگارنده در این پژوهش با روش اسنادی کتابخانه ای کاربرد موسیقی و هنر آوایی را در بستر جامعه ایران از نگاه مردمشناسی موسیقی موردبررسی قرار داده است. بسیاری از مظاهر طبیعت، ندای موسیقی را ایجاد میکند. صدای آبشار، ریزش باران، وزش باد از میانبرگهای درختان، چهچهه ی بلبل و. . . هریک نغمهای از نوای طبیعت است. انسان در میان این اصوات به دنیا آمد، مبانی موسیقی را از طبیعت آموخت و بعد برای پرستش خدایان آوازهایی را میخواند که تدریجا به صورت مذهبی و آوازهای دستهجمعی در آمد. در میان تمام ملتها و بهخصوص مردمان آسیایی، موسیقی و ادبیات در اجرای آیین های دینی از چنان نقش و اهمیتی برخوردار است که درگذشته هیچ آیینی بدون موسیقی یا ادبیات مخصوص به خود به اجرا درنمیآمد. به همین دلیل است که در میان این ملل، موسیقی دینی و آیینی مهمترین بخش هنر و موسیقی بوده است. مهارت در نواختن آلات و ابزار موسیقی نیز اهمیتی برابر بامهارت در موسیقی در ادیان مختلف ازجمله اسلام همواره وجود داشته و منشا آثار » موسیقی دینی «. اسطورهای یا غیردینی داشت هنری گوناگونی نیز شده است.