اثر شیوه های مختلف بهره برداری از آنغوزه (L. Ferula assa foetida) بر تولید شیرابه (مطالعه موردی: مراتع تنگ سرخ، استان کهگیلویه و بویراحمد)

این تحقیق در مراتع تنگ سرخ استان کهگیلویه و بویراحمد که بیشترین تعداد بهره بردار و بیشترین سطح رویشگاهی آنغوزه را دارد، انجام گرفت. آزمایش در قالب فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی با تیمار سن برش در سه سطح (پایه های 6-5 ساله ، 8-7 ساله و 10-9 ساله) ، روش برش در سه سطح (یک طرفه (یک برش90 درجه) ، دوطرفه (2 برش90درجه) اطراف جوانه رویشی گیاه و روش برش متداول (برش رایج بهره برداران منطقه) ) و تعداد برش در سه سطح (10، 15 و 20 بار برش) با 10 تکرار اجرا شد. مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد بین شیرابه تولیدی در سن های مختلف اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین شیرابه در سن های 10-9ساله با میانگین تولید 38/61 گرم در هر پایه به دست آمد. همچنین بین روش ها و تعداد مختلف برش اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین شیرابه در روش متداول (91/50 گرم) و 20 بار برش (74/56 گرم) به دست آمد. اثر متقابل سن، روش و تعداد برش بر تولید شیرابه در سطح 1 درصد معنی دار است. با در نظر گرفتن اثر هم زمان سن، روش و تعداد برش، کمترین شیرابه تولیدی در پایه های 6-5 ساله که 10بار با روش یک طرفه برش زده شد با میانگین 61/13 گرم در هر پایه گیاهی به دست آمد. بیشترین شیرابه تولیدی در پایه های 10-9 ساله که به روش متداول 20 بار برش زده شد با میانگین 79/93 گرم به دست آمد. اگرچه شیرابه بیشتری در روش متداول به دست می آید ولی این روش باعث از بین رفتن گیاه می شود، بنابرین باتوجه به اینکه بعد از روش متداول، در روش دوطرفه شیرابه نسبتا مناسبی تولید می شود و این روش اثر تخریبی کمتری بر روی گیاه دارد، جهت بهره برداری از آنغوزه پیشنهاد می شود.