بررسی توزیع مکانی-زمانی تبخیر-تعرق مرجع با استفاده از داده های شبکه بندی CRU و پیش نگری تغییرات آن طی دوره های آتی در خراسان رضوی

در این پژوهش، نحوه توزیع مکانی-زمانی تبخیر-تعرق محاسبه شده با استفاده از داده های شبکه ای CRU برای استان خراسان رضوی طی دوره 2014- 1961 بررسی شده و میزان تغییرات مکانی-زمانی آن طی دو دوره ی آینده نزدیک (2050-2021) و میانی (2051-2080) نیز با استفاده از برونداد 4 مدل اقلیمی آرشیو در CMIP5تحت دو سناریوی RCP8. 5 و RCP4. 5 پیش بینی شده است. به منظور محاسبه مقدار تبخیر-تعرق مرجع، میزان صحت داده های دمای کمینه و بیشینه CRU با داده های دمای 11 ایستگاه همدید استان مقایسه گردید. بر اساس معیارها و نمودارهای آماری، همخوانی مناسبی بین داده های شبکه با داده های ایستگاهی در اکثر ایستگاه های این استان وجود داشت. بر اساس تبخیر-تعرق محاسبه شده، این متغیر در محدوده خراسان رضوی دارای دامنه ای از 720تا 980 میلی متر در سال می باشد. نقشه ی ترسیم شده نشان داد شیب مکانی در توزیع مقدار EToوجود دارد و با افزایش عرض جغرافیایی از میزان این متغیر کاسته می شود. روند زمانی این متغیر طی این دوره برای تمامی نقاط شبکه، معنادار و افزایشی به دست آمد. برای دوره های آتی و بر اساس آزمون t، برای تمام نقاط شبکه، تفاوت بین مقادیر میانگین سالانه تبخیر-تعرق دوره پایه با دو دوره آینده، ازنظر آماری معنادار بوده و مقدار میانگین سالانه این متغیر طی دو دوره آتی، بیشتر از مقدار آن در دوره پایه می باشد. طی آینده نزدیک، بیشترین درصد افزایش این دوره نسبت به دوره پایه، توسط مدل IPSL و CSIRO پیش بینی شده است. در این 2080-2051، درصد افزایش ETo در چهار مدل بیش از دوره پایه و دوره ی آینده نزدیک، پیش بینی شده است. بالاترین درصد افزایش همانند دوره قبل، برای دو مدل IPSL و CSIRO به دست آمده است. از نظر الگوی مکانی تحت دو سناریو 5/4 و 5/8، سه مدل GFDL، CCSM4 و CSIRO بیشترین افزایش را در قسمت شمال غرب استان نشان می دهند درحالی که در مدل IPSL، مرکز و نیمه شرقی استان احتمالا شاهد بیشترین درصد افزایش تبخیر-تعرق مرجع نسبت به دوره پایه خواهد بود.