فهم تحولات سیاست خارجی روسیه؛ برآیندی از زیست جهان های متکثر

سیاست و روابط بین الملل عرصه پویایی و تحول است و ادراک و فهم جدید از سیاست خارجی کشورها ضرورتی گریز ناپذیر است. تاریخ نشان داده که رفتار و کنشگری روسیه به عنوان یک بازیگر مهم نظام بین الملل در گستره سیاست خارجی هیچگاه خطی، یکسان و یکنواخت نبوده است. در همین راستا هدفاینپژوهش آن است تا ضمن شرح پدیدارشناختی تحولات سیاست خارجی روسیه، بنیادهای اندیشگی سیاست خارجی نوین روسیه و جایگاه ایران در این سیاست را با محوریت اندیشه های «الکساندر دوگین» ، فیلسوف سیاسی معاصر روسیه قابل فهم سازد. پرسش اصلی مقالهاز این قرار است که «ماهیت تحولات سیاست خارجی روسیه چگونه قابل درک می باشد؟» فرضیه ی مقاله این گونه تدوین یافته که «به تناسب غلبه تعریف خاصی از زیست جهان، سیاست خارجی روسیه متحول می شود. بر این اساس، با تسلط اندیشه نو اوراسیاگرایی، روسیه واجد فرهنگ و تمدنی بی مانند قلمداد شده که در مقابل فرهنگ غربی قرار دارد. بنابراین، روسیه باید در سیاست خارجی ریشه ها و جایگاه استراتژیک خود را بازیابد و به مثابه یک فرهنگ مستقل اقدام به بازیافت تاریخی دشمنان و دوستان و تقریر جدید از سیاست خود نماید. با این وجود، تحول در سیاست خارجی صرفا محصول نظام های فکری نیست و دولتمردان روسیه بر اساس یک عقلانیت استراتژیک، هرگاه در چارچوب منافع ملی خود بایسته دانسته اند با برگزیدن یک رویکرد عمل گرایانه و بهره جستن از چالش های منطقه ای و جهانی و همکاری با همه بازیگران بین المللی به بیشینه سازی منافع خود پرداخته اند.» چارچوب نظری این پژوهش پدیدارشناسی و یافته های آن به شیوه توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است.