بازنمایی نظام مفهومی مبانی اخلاق در نگاه امام رضا (علی هالسلام)

نظام اخلاقی اسلام با مشخصه های خود دارای مبانی ویژه ای است. امام‎رضا (علیه‎السلام) نظام اخلاقی قرآن را بر محور توحید مطرح کرده است. استخراج و معرفی مبانی اخلاق اسلامی از دیدگاه نظری و سیره عملی آن حضرت دستمایه ای است که با استناد به آن می توان جامعیت نظام اخلاق اسلامی را بر محور توحید تبیین کرد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل مفهومی ایزوتسو به این مهم پرداخته است. برای رسیدن به این هدف، چهار مرحله طی شده است. نخست، شناسایی ایمان از دیدگاه امام رضا (علیه‎السلام). دوم، نقل سخنانی از آن حضرت که واژه ایمان در آنها به‎کار رفته است و ارجاع نشانه های پراکنده به این مفهوم کانونی. سوم، ارجاع ایمان به توحید با استفاده از روش تحلیل مفهومی. چهارم، در حرکتی تفصیل‎گرا با بررسی هویت انسان و جهان در مدار توحید، دو مفهوم واسطه «انسان دوبعدی» و «جهان دوساحتی» شناسایی شده و در چیدمانی جدید بر محور مفهوم مرکزی توحید، سایر مفاهیمی که می توانند مبنای اخلاق باشند، معرفی شده است.