شبیه سازی تراز آب حوزه ی آبخیز اهرچای با استفاده از مدل SWAT

بررسی تراز آب، برای شناخت چرخه ی آب شناسی بسیار مهم است، و تهیه و تدوین نقشه ی تراز آب در حوزه های آبخیز، نیاز به حجم زیادی از داده های مکانی و پردازش آن ها دارد. پس، بهره مندی از فن آوری های نوین و مدل ها اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش از مدل SWAT، که مدلی مفهومی و نیمه توزیعی است، برای شبیه سازی تراز آب حوزه ی آبخیز اهرچای، شهرستان اهر، استان آذربایجان شرقی استفاده شد. کارآیی این مدل نیز در شبیه سازی آب شناسی این منطقه ارزیابی شد. براساس داده های هواشناسی، در دوره ی 1979-2010، اندازه ی بارندگی و تبخیر-تعرق به ترتیب 559/8 و 299/1 میلی متر به دست آمد. برای مرحله ی واسنجی مدل سال های 1982 تا 2002 و برای اعتبارسنجی آن سال های 2003 تا 2010 منظور شد. تنظیم (کالیبراسیون) و اعتبارسنجی با نرم افزار SWAT CUP و الگوریتم PSO انجام شد. ضریب نش -ساتکلیف در مرحله ی واسنجی برای متغیرهای آب دهی جریان 0/39 و در مرحله ی اعتبارسنجی 6/7- به دست آمد. نتایج نشان داد که این مدل در شبیه سازی آب دهی جریان کارآیی زیادی ندارد. نابسندگی اطلاعات موردنیاز و متفاوت بودن داده های دوره های واسنجی و اعتبارسنجی از عوامل تاثیرگذار بر کاهش ضریب های کارآیی مدل بود.