بررسی رفتار زمین شیمیایی عناصر اصلی و کمیاب خاکی در گارنت های پگماتیت های دره ولی (شمال شرق بروجرد، پهنه سنندج- سیرجان)

پگماتیت های منطقه دره ولی در شمال شرق بروجرد و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان واقع شده اند. این پگماتیت ها به صورت دایک هایی با روند شمال غرب- جنوب شرق، واحدهای گرانودیوریتی منطقه مورد مطالعه را قطع کرده اند. این سنگ ها از نظر کانی شناسی شامل کانی های کوارتز، فلدسپار های آلکالن (ارتوکلاز و میکروکلین) ، پلاژیوکلاز، مسکوویت، گارنت (آلماندین- اسپسارتین) ، آندالوزیت، تورمالین و آپاتیت هستند. الگو های REE بهنجار شده نسبت به کندریت در پگماتیت های دره ولی، بیانگر غنی شدگی اندک LREE نسبت به HREE)04/4-76/1 (LaN/YbN=، الگوی نسبتا مسطح HREE و بی هنجاری منفی شدید Eu (54/0-20/0 (Eu/Eu*= است. بررسی شیمی عناصر اصلی گارنت های درون این پگماتیت ها بیانگر منطقه بندی ترکیبی با افزایش FeO و کاهش MnO از مرکز به حاشیه است. مقادیر بسیار بالای منگنزwt. %) 18/13-27/10 (MnO= و مقدار کم کلسیمwt. %) 29/0-15/0 (CaO= گارنت های موجود در پگماتیت دره ولی، مشابه گارنت های ماگمایی درون مذاب های پگماتیتی است. ترکیب بلور های گارنت بر روی نمودار MnO+CaO در مقابل FeO+MgO (برحسب درصد وزنی) ، بیانگر تبلور آنها در بخش حاشیه ای رگه پگماتیتی و از مذاب های کم تر تفریق یافته است. نتایج LA-ICP-MS حاکی از غنی شدگی گارنت های مورد مطالعه از عناصر کمیاب خاکی سنگین (HREE) ، تهی شدگی از عناصر کمیاب خاکی سبک (LREE) و بی هنجاری منفی شدید Euدر مرکز)41/0-0 (Eu/Eu*= و مثبتEu) 22/3-0(Eu/Eu*= در حاشیه ها است. عناصر Y، HREE، Ti، Zr، Nb، Ta، Hf، U و Mn از مرکز به سمت حاشیه کاهش نشان می دهند. این تغییرات از مرکز به حاشیه، به افزایش فاز سیال و اکتیویته H2O در ماگما و افزایش تفریق ماگمایی نسبت داده شده است. الگوی REE و بی هنجاری های Eu در گارنت های دارای منطقه بندی، بیانگر تبلور آنها در شرایط احیایی تا اکسیدان است.