بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت‏های گونه (Tanacetum polycephalum) آذربایجان غربی با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR

گونه Tanacetum polycephalum متعلق به قبیله بابونه از تیره کاسنی (Asteraceae-Anthemideae) و یکی از گونه های مرتعی با پراکنش وسیع در شمال غرب، شرق و مرکز ایران است که از تنوع مورفولوژیکی بالایی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی 20 جمعیت از گونه مذکور در آذربایجان غربی با استفاده از نشانگر مولکولی ISSR بود. از 14 نشانگر ISSR مورد استفاده 10 نشانگر چند شکلی بالاتری داشتند و بر اساس وجود یا عدم وجود باند امتیازدهی شدند. در مجموع 208 باند تکثیر شد که تعداد آنها از 15 (برای نشانگر 24IS) تا 28 (برای نشانگر 20IS) متغیر و میانگین باندهای تولید شده 8/20 بود. از نظر درصد باندهای چندشکل (%P) نشانگرهای IS8، IS1 ،IS10، IS13 و IS20 بیشترین درصد (100) و نشانگر IS24 کمترین درصد (80) را نشان داد و میانگین درصد چندشکلی برای کل نشانگرها 03/96 درصد بود. میانگین محتوای اطلاعات چند شکلی (PIC) ، قدرت تفکیک (RP) ، نسبت سهم موثر (EMR) و شاخص نشانگر (MI) به‏ترتیب برابر با 30/0، 06/6، 5/19 و 13/6 به‏دست آمد. در مجموع نشانگرهای IS8، IS1 و IS10 موثرترین نشانگر در بررسی تنوع جمعیت های گونه مورد مطالعه بودند. گروه‏بندی حاصل از تجزیه خوشه‏ای نشان داد که جمعیت‏ها در دو گروه و چهار زیرگروه قرار گرفتند و جمعیت‏‏‏های جمع‏آوری شده از یک منطقه در گروه‏ها و زیرگروه‏های مشابه قرار گرفتند؛ ازاین رو ارتباط نزدیکی بین مناطق جغرافیایی و تنوع زنتیکی وجود داشت. به این ترتیب شرایط جغرافیایی و اقلیمی می‎تواند یکی از عوامل تنوع بالای جمعیت‏ها باشد.