تعیین مهمترین عوامل موثر بر پراکنش گونه اسپرسی همدانی (Hedysarum criniferum Boiss) با استفاده از روش آنالیز تطبیقی متعارفی (CCA)

بررسی روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی به شناخت فاکتورهای موثر بر رشد و استقرار گونه های گیاهی کمک می کند. این پژوهش، با هدف بررسی اثر عوامل محیطی و مدیریتی بر پراکنش گونه اسپرسی همدانی در دو منطقه چادگان و منطقه حفاظت شده موته استان اصفهان انجام شد. از روش نمونه برداری تصادفی طبقهبندی شده جهت مطالعه پوشش گیاهی این مناطق استفاده شد. به منظور نمونه برداری از خاک، در مجموع از بین 84 پلات مستقر شده در منطقه چادگان و موته، در 30 پلات، به طور تصادفی نمونه خاک برداشت شد و برخی خصوصیات خاک اندازه گیری شد. بررسی ارتباط بین عوامل محیطی و مدیریتی با پراکنش گونه ها توسط آزمون رج بندی با روش های پارامتریک (آنالیز تطبیقی متعارفی) در نرم افزار CANOCO انجام شد و از تجزیه و تحلیل خوشه بندی برای گروه بندی پلات های نمونه برداری استفاده گردید. نتایج نشان داد که گونه اسپرسی همدانی نسبت به مقادیر عناصر کلسیم و منیزیم خاک حساس نبوده و در طیف وسیعی از این عناصر حضور یافته است. همچنین این گونه خاک های با مقادیر پایین درصد سنگ و سنگریزه (10-0 درصد) را ترجیح داده است. حضور این گونه بر روی شیب هایی با مقدار 60-80 درصد بیشترین و بر روی شیب های کمتر از 60 درصد و بیشتر از 80 درصد کمترین بوده است. از طرفی حضور آن در خاک هایی با میزان پایین درصد اشباع خاک (SP) و ظرفیت تبادل کاتیونی، بیشتر بوده است.  بطور کلی میتوان بیان کرد که گونه اسپرسی همدانی در رویشگاه موته بیشتر در دامنه های روبه شمال به صورت لک های و در رویشگاه چادگان بیشتر در دامنه های رو به شمال و شرق با شکل محدب پراکنده است و تاثیرگذارترین عوامل، درصد سنگریزه، شکل محدب دامنه و چرای سبک می باشند.