خاستگاه ماگما در پهنه ابرفرورانشی مجموعه افیولیتی پیرانشهر بر اساس شیمی کانی کلینوپیروکسن موجود در بازالت های شمال غرب ایران

مجموعه افیولیتی پیرانشهر در شمال غرب ایران، شمال غرب پیرانشهر واقع است. این مجموعه به شدت درهم آمیخته است و مرز بین واحدهای مختلف در آن قابل تفکیک نیست. سنگ های تشکیل دهنده افیولیت درهم آمیخته پیرانشهر شامل فرامافیک، مافیک، رسوبی و دگرگونی است. سنگ های مافیک با ترکیب بازالت و دیاباز در بخش های مختلف بصورت پراکنده رخنمون دارند. در این مقاله، زمین شیمی کلینوپیروکسن سنگ های بازالتی بررسی و با سایر سنگ های بازالتی مناطق افیولیتی پهنه ابرفرورانشی شرق مدیترانه مقایسه شده است. کلینوپیروکسن بازالت افیولیت پیرانشهر ترکیب دیوپسید با گستره En0. 39-0. 59 Fs0. 01-0. 05 WO0. 50-0. 57، سرشت آهکی-قلیایی، Ti پایین و Mg بالا نشان می دهد. مقدار Mg بالا و Ti پایین ماگما نشاندهنده تشکیل بازالت افیولیت پیرانشهر در پهنه ابرفرورانشی است. براساس توزیع آلومینیوم در کلینوپیروکسن ها، این کانی در گریزندگی بالای اکسیژن و از ماگمایی با مقدار آب 10 درصد تشکیل شده است. کلینوپیروکسن افیولیت پیرانشهر شیمی مشابه با سایر افیولیت های ابرفرورانشی شرق مدیترانه (مثل ترودوس، وارینوس، پندوس و عمان) دارد که قرابت قوس نشان می دهند.