بررسی تاثیر روش های مختلف خشک کردن و ترکیب های افزودنی بر روی خواص فیزیکی و شیمیایی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)

خشک کردن یکی از مراحل اصلی در فرایند پس از برداشت گیاهان دارویی است که نقش مهمی در کمیت و کیفیت مواد موثره آنها دارد. به منظور بررسی تاثیر روش های مختلف خشک کردن شامل آون (40 و 80 درجه سانتی گراد) و خشک کن پاششی (120 درجه سانتی گراد) در حضور کمک خشک کن های مالتودکسترین (M) ، مالتودکسترین و پکتین سیب (M+P) و بدون کمک خشک کن، آزمایش هایی بر روی عصاره گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) به صورت طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. پس از خشک کردن نمونه ها صفاتی همانند جریان پذیری پودر حاصل، شاخص های رنگی پودر شامل روشنی-تیرگی (L*) ، قرمزی (a*) ، زردی (b*) ، Chroma (شاخص اشباع) ، Hue (زاویه رنگ غالب) و برخی خواص فیتوشیمیایی مانند محتوای فنل کل، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی ارزیابی شدند. نتایج نشان دهنده تاثیر معنی دار روش های مختلف خشک کردن بر روی صفات اندازه گیری شده بود. پودرهای خشک شده به وسیله آون در دو دمای 40 و 80 درجه سانتی گراد نسبت به سایر تیمارها از جریان پذیری خوبی برخوردار بودند. بیشترین مقدار L* در تیمار خشک شده (M) با مقدار 76. 61 و کمترین مقدار این شاخص در تیمار خشک شده با آون در دمای oC80 با مقدار 24. 36 مشاهده شد. بیشترین مقدار فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در تیمار خشک شده با (M+P) به ترتیب با مقدار 19. 72 میلی گرم در گرم برگ گیاه و 73. 16% مشاهده شد. کمترین مقدار فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی در تیمار خشک شده با خشک کن پاششی و بدون کمک خشک کن به ترتیب با مقادیر 4. 11 و 10. 41 مشاهده شد. بیشترین مقدار فلاونوئید کل در تیمار M)) با مقدار 1. 487 میلی گرم در گرم برگ گیاه مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده و نظر به اهمیت ترکیب های فیتوشیمیایی گیاه بادرشبو، روش خشک کردن (M+P) به دلیل حفظ بیشتر ترکیب ها قابل توصیه است.