بررسی تطبیقی جایگاه «عقل» در تفسیر قرآن از منظر امام موسی صدر و شیخ محمد عبده

پژوهش حاضر با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای به مقایسه تطبیقی آرای امام موسی صدر و شیخ محمد عبده به عنوان نمونه هایی از عقل شیعی و نومعتزلی پرداخته، جایگاه «عقل» را نزد آنان روشن کرده است و از طریق استناد به نمونه هایی از آیات قرآن، سعی در نشان دادن استدلال عقلی آن ها در تفسیر قرآن با تاکید بر مسائل اجتماعی دارد. پرسش اصلی تحقیق چنین مطرح می شود: موضع مشترک امام موسی صدر و شیخ محمد عبده درباره «عقل» و جایگاه آن در تفسیر چیست؟ در پاسخ به این سوال، بر حجیت عقل به عنوان یکی از مدارک تفسیر عقلی تکیه می شود. سرانجام، با بررسی نظرات ایشان به این نتایج می رسد که هر دو در امکان فهم و جواز تفسیر قرآن برای همه انسان ها اتفاق نظر دارند. همچنین، هر دو قائل به حجیت عقل در تفسیر قرآن هستند و در پایان، هر دو از عقل در تفسیر قرآن، به عنوان قوه درک بدیهیات، تبیین و توضیح، استنباط گزاره های نظری و تاویل بخشی از ظواهر قرآن بهره کافی را برده اند.