اسلام و کفر در فقه

اصطلاح اسلام و کفر در عرصه‎های گوناگون فرهنگ اسلامی از کلام تا تفسیر و اخلاق و عرفان و فقه، بسیار مهم و پرکاربرد است. این اصطلاح هم در معنا و هم معیار در این عرصه‎ها تفاوت جدی دارد. اسلام و کفر در اصطلاح فقه با پذیرش توحید و رسالت پیامبر اسلام9 یا همان ادای شهادتین گره خورده است. احکامی چون طهارت، جواز نکاح، توارث و مانند آن که همگی برای «مسلمانان» است، تنها برای کسانی که منکر یک یا هر دو اصل شهادتین باشند، منتفی است. انکار ضروری و مانند آن هیچ کدام سبب مستقل خروج از اسلام نیست، مگر آنکه آشکارا به انکار شهادتین برسد که آنگاه، سبب کفر می‎شود. سیره عملی معصومان: نیز؛ چه در دوران بسط ید و چه غیر آن، مسلمان دانستن همه کسانی است که شهادتین را اظهار دارند؛ هر چند این اظهار همراه با انکار یا تردید باطنی باشد. تفکیک معنایی و احکام اسلام و کفر در عرصه‎های گوناگون، به ویژه فقه با سایر عرصه‎ها بسیار مهم و ضروری است و این مقاله در صدد آن است با این نگاه به بررسی موضوع بپردازد.