تحلیل روند تغییرات آبدهی رودخانه های استان همدان

تحلیل و بررسی روند تغییرات دبی رودخانه ها در برنامه ریزی و مدیریت منابع آب بسیار حائز اهمیت است. در این پژوهش، روند تغییرات دبی آب رودخانه های استان همدان در سه مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از آزمون ناپارامتری، آزمون من کندال پس از حذف اثر کلیه ضرایب خودهمبستگی بررسی شد. بدین منظور، داده های دبی ماهانه 17 ایستگاه هیدرومتری در دوره آماری یکسان (92-1363) در نظر گرفته شد. برای بررسی شیب خط روند از برآوردگر شیب Sen استفاده شد. همچنین با استفاده از آزمون پتیت سال وقوع تغییر ناگهانی در سری های زمانی دبی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که در مقیاس سالانه، تمامی ایستگاه ها روند منفی داشته که نیمی از آنها در سطح 10 درصد معنی دار و شدیدترین روند منفی معنی دار متعلق به ایستگاه بوجین با آماره 28/3- Z= بود. بیشترین شیب منفی خط روند در مقیاس سالانه متعلق به ایستگاه آران معادل 36/0 مترمکعب بر ثانیه در سال بود. در مقیاس ماهانه بیشترین تعداد ایستگاه با روند منفی معنی دار (در سطح 10 درصد) متعلق به ماه فروردین بود. در حالت کلی روند تغییرات رواناب غالب رودخانه های استان در سطح معنی داری 10 درصد نزولی بودند. نتایج آزمون پتیت نشان داد که در اکثر ایستگاه ها و بین سال های 1374 تا 1378 تغییر ناگهانی در روند رواناب سالانه رخ داده است.