تدوین مدل مضامین مرتبط با کیفیت زناشویی از دیدگاه مردان متاهل: یک پژوهش کیفی

با توجه به اهمیت نهاد خانوده در ایران و نقش کلیدی و موثری که زوج ها در پایه ریزی و استمرار خانواده های مستحکم و با دوام ایفا می کنند، لذا تقویت مهارت های مرتبط با افزایش "کیفیت زناشویی" در زوجین، امری ضروری به نظر می رسد. بنابر این هدف این پژوهش، تدوین مدل مضامین مرتبط با کیفیت زناشویی از دیدگاه مردان متاهل بود. این مطالعه به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. 20 مرد متاهل ساکن در شهر، شهرکرد با نمونه گیری هدفمند و داوطلب براساس ملاک های ورود به پژوهش تا حد اشباع داده ها انتخاب و مورد مصاحبه نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. در ابتدا هر یک از جمله ها یا پاراگراف های استخراج شده از مصاحبه های خام، توسط یک گزاره یا عبارت مفهومی کوتاه، توضیح داده شد، سپس گزاره های مفهومی بر اساس رویکرد تحلیل مضمون (Atrides & Sterling, 2001) در سه دسته مضامین پایه، مضامین سازمان دهنده و مضامین فراگیر و با استفاده از نرم افزار Nvivo 8کدگذاری شدند. ابتدا بیست مضمون اساسی شناسایی شد. از ترکیب و تلخیص مضامین پایه، شش مضمون سازمان دهنده ی ارضای عواطف و احساس ها، درک علایق و نیازها، اولویت دهی، دلجویی و تسلی خاطر، ضمانت روانشناختی، گذشت و خود قضاوتی حاصل شد و در نهایت با یک پارچه سازی مضامین سازمان دهنده، مضمون فراگیر "مهم انگاری و به حساب آوری زنان" استخراج گردید. بر اساس یافته های موجود می توان نتیجه گرفت که تجربه مردان متاهل نشان می دهد که مهم انگاشتن زنان در زندگی زناشویی و القای این احساس به آن ها توسط شوهران شان از طریق عملکرد و رفتارهای مناسب مهم ترین عامل افزایش کیفیت زناشویی محسوب می شود. این پژوهش برای مشاوران و روان شناسان فعال در حوزه خانواده، جهت آموزش و ارائه مداخلات مناسب در زمینه افزایش کیفیت زناشویی می تواند سودمند باشد.