طراحی آموزشی: حلقه مفقوده نرم افزارهای آموزشی سیستم یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی

یادگیری الکترونیکی یکی از شیوه های نوین یادگیری در عصر حاضر است که برای کارآمدی یادگیری الکترونیکی باید در تدوین محتوای الکترونیکی آنها که معمولا از طریق نرم - افزارهای آموزشی ارایه می شود دقت نمود، عدم استفاده از طراحی آموزشی در طراحی محتوای نرم افزارها یکی از چالش های اصلی در یادگیری الکترونیکی و عدم موفقیت این سیستم آموزشی محسوب میشود. پژوهش حاضر با هدف بررسی حلقه مفقوده طراحی آموزشی در نرم افزارهای آموزشی در محیطهای یادگیری الکترونیکی آموزش پزشکی صورت گرفته است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی از نوع قیاسی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دوره کارشناسی ارشد دوره یادگیری الکترونیکی دانشکده آموزش پزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهران تشکیل میداد که از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب آنها استفاده شد و تعداد 60 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختار یافته بود که از طریق آن مصاحبه ها با دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده آموزش پزشکی در مورد نرم افزارهای آموزشی مورد استفاده در تدریس به شیوه هدفمند انجام شد، طول مدت هر مصاحبه از 20 دقیقه تا یک ساعت متغیر بود، انجام مصاحبه با کل دانشجویان یک هفته یه طول انجامید. مصاحبه ها تا رسیدن به پاسخ در سطح اشباع نظری انجام شد. سوالات مصاحبه برای دانشجویان بر اساس استانداردهای دست افزارهای یادگیری الکترونیکی که دارای معیارهای 5 گانه محتوا، رهیابی، طراحی آموزشی، رسانه های آموزشی، و فنی طراحی شد. نتایج نشان می دهد نرم افزارهای مورد استفاده در تدریس برای دانشجویان در دانشکده آموزش پزشکی از بعد استانداردهای دست افزارهای یادگیری الکترونیکی دارای کمترین تناسب را با معیارهای مورد بررسی هستند و مشکلات زیادی به ویژه از ابعاد محتوا، ره یابی و طراحی آموزشی در آنها وجود دارد. وجود چنین مشکلات تنوعی در نرم افزارهای آموزش پزشکی، ناشی از مشکلات در رویکرد فن مدارانه و رویکرد آموزشی از جمله طراحی آموزشی است، این امر نشان دهنده ضرورت توجه به اصول طراحی آموزشی در تهیه و تولید این نرم افزارها است. این بررسی حاکی از آن است که توجه به اصول طراحی آموزشی در تهیه و تدوین نرم افزارهای آموزشی می تواند به عنوان یک رویکرد جدید آموزشی پاسخگوی بخشی از نیازهای آموزشی بوده و کیفیت و اثربخشی آموزشی آموزش ها را افزایش دهد. تدوین نرم افزارهای آموزشی بر اساس الگوهای طراحی آموزشی یکی از چالش های اصلی یادگیری الکترونیکی و رمز موفقیت این سیستم آموزشی محسوب میشود. ضروری است سازمانها و دانشگاه های مجری امر یادگیری الکترونیکی نیز به امر طراحی آموزشی و به کارگیری رویکردهای علمی جهت تحقق آن در اجرا عنایت ویژه ای داشته باشند