اثر عوامل مختلف کشت بر میزان قهوه ای شدن ریزنمونه نخل خرما (Phoenix dactylifera L.) در شرایط درون شیشه ای

یکی از مشکلات تکثیر خرما در کشت بافت، قهوه ای شدن ریزنمونه است. این پژوهش جهت تعیین اثر عوامل مختلف کشت بر میزان قهوه ای شدن ریزنمونه نخل خرما در شرایط درون شیشه ای در قالب 5 آزمایش اجرا گردید. در آزمایش اول ضدعفونی سطحی ریزنمونه ها با هیپوکلریت سدیم 5/2% در دو حالت مختلف: یک مرحله ای و دو مرحله ای بررسی گردید. در آزمایش دوم از تیمار پوترسین در غلظت های صفر (0) ، 4 و 8 میلی مولار استفاده شد. در آزمایش سوم تاثیر محیط کشت پایه MS کامل، MS2/1 و MS4/1، در آزمایش چهارم تاثیر سولفات روی و نانوذرات اکسید روی شامل MS بدون روی، MS به علاوه 43/2 و 86/4 میلی گرم بر لیتر روی و MS به علاوه 43/2، 86/4 و 72/9 میلی گرم بر لیتر نانواکسید روی موردبررسی قرار گرفتند و در آزمایش پنجم تاثیر سیستم های کشت (ظرف فیلتردار، ظرف بدون فیلتر و بیورآکتور تناوبی) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که ضدعفونی کردن در یک مرحله با هیپوکلریت سدیم 5/2% همراه با تکان شدید موثرتر از ضدعفونی در دو مرحله بود. نتایج حاصل از آزمایش دوم نشان داد که غلظت 4 میلی مولار پوترسین در کاهش میزان قهوه ای شدن نسبت به شاهد و غلظت 8 میلی مولار اثر بیشتری داشت. همچنین محیط پایه MS کامل و تیمار 86/4 میلی گرم بر لیتر روی، نتایج بهتری به ترتیب در آزمایشات سوم و چهارم نشان دادند. نتایج آخرین آزمایش نشان داد که کشت در ظروف شیشه ای با درپوش فیلتردار نسبت به ظروف کاملا بسته و بیورآکتور تناوبی کم ترین میزان قهوه ای شدن را به همراه داشت.