اثر نوع ریزنمونه و ترکیبات مختلف تنظیم کننده های رشد گیاهی روی باززایی مستقیم و غیرمستقیم گیاه استویا (Stevia rebaudiana) در شرایط درون شیشه ای

Stevia rebaudiana گیاهی دارویی متعلق به خانواده Asteraceae می باشد. این تحقیق به منظور بهینه سازی کالوس زایی و ساقه زایی این گیاه در شرایط درون شیشه ای صورت پذیرفت. ریزنمونه های برگ، نوک ساقه، گره با دو برگ و گره بدون برگ از گیاهچه های استریل رشد یافته در محیط درون شیشه ای جداسازی شده و در شرایط استریل به محیط کشت های حاوی هورمون های شامل BAP (1/0، 5/0 و 2 میلی گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی گرم در لیتر IBA و TDZ (1/0، 5/0 و 2 میلی گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی گرم در لیتر IBA و محیط کشت MS بدون هورمون کشت شدند. از میان ریزنمونه ها، ریزنمونه برگ بالاترین درصد کال زایی را داشته و در کل ریزنمونه ها بالاترین حجم کالوس تولید شده مربوط به بافت برگ در تیمار 1/0 میلی گرم در لیتر TDZ بود. بیش ترین تعداد ساقه تولید شده از ریزنمونه ها در بافت گره بدون برگ، در تیمار 2 میلی گرم در لیتر BA به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر IBA مشاهده شد. بیش ترین طول ساقه مربوط به بافت نوک ساقه در تیمار 1/0 میلی گرم در لیتر BA به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر IBA و کم ترین میزان آن نیز در همین بافت و در تیمار 2 میلی گرم در لیتر TDZ به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر IBA به دست آمد. باززایی غیرمستقیم تنها در بافت برگ در تیمار 5/0 میلی گرم در لیتر TDZ به همراه 5/0 میلی گرم در لیتر IBA مشاهده شد. بالاترین میزان ریشه زایی با کشت ساقه های باززایی شده روی محیط کشت MS حاوی 1/0 میلی گرم در لیتر IBA به دست آمد.