بررسی تاثیر سامانه های خاک ورزی حفاظتی و کم خاک ورزی بر شاخص های کیفیت خاک

کیفیت خاک عبارت است از ظرفیت و عملکرد یک خاک مشخص در داخل محدوده زیست بوم های طبیعی یا تحت مدیریت انسان، برای تولیدات پایدار گیاهی و حیوانی، حفظ یا ارتقاء کیفیت آب و هوا و حمایت از سلامت و مسکن انسانی. کیفیت خاک را نمی توان به طور مستقیم اندازه گیری کرد اما با استفاده از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک قابل استنتاج می باشد. این مطالعه جهت بررسی اثر سامانه های خاک ورزی حفاظتی و کم خاک ورزی در مقایسه با خاک ورزی مرسوم، بر کیفیت خاک انجام شد. تیمارهای خاک ورزی شامل بی خاک ورزی، کم خاک ورزی با دیسک، خاک ورزی مرکب و خاک ورزی متداول بود. این بررسی پس از انجام پنج سال متوالی این تیمارها در منطقه مورد مطالعه صورت گرفت. نتایج نشان داد که بی خاک ورزی، کم خاک ورزی با دیسک و خاک ورزی حفاظتی با خاک ورز مرکب به ترتیب در عمق 10-0 سانتی متری 79/32، 87/21 و 22/19 درصد، در عمق 20-10 سانتی متری 94/18، 74/15 و 76/14 درصد و در عمق 30-20 سانتی متری 32/17، 62/11 و 82/16 درصد در مقایسه با خاک ورزی مرسوم باعث بهبود شاخص کیفیت تلفیقی خاک شدند. علاوه بر این شاخص کیفیت خاک نمرو نیز در کلیه تیمارها نسبت به شاهد (خاک ورزی مرسوم) بهبود یافت. همچنین با افزایش عمق خاک، کیفیت خاک و میزان تاثیر تیمارها بر آن روند کاهشی نشان داد. با توجه به یافته های این تحقیق، استفاده از سامانه بی خاک ورزی به دلیل بهبود کیفیت خاک، در منطقه مورد مطالعه و مناطق مشابه، به عنوان اقدام مفیدی در مدیریت پایدار خاک برای کشاورزان توصیه می شود.