تاثیر سیستم های خاک ورزی و بقایای گیاهی بر کارایی جذب و مصرف نیتروژن در کشت مخلوط ذرت و لوبیا

به منظور بررسی کارآیی جذب و مصرف و شاخص برداشت نیتروژن در کشت مخلوط ذرت و لوبیا تحت تاثیر سیستم های خاک ورزی و سطوح بقایای کاه و کلش گندم، آزمایشی به صورت کرت های دوبار خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی چهارتخته شهرستان شهرکرد در سال زراعی 96-1395 انجام شد. سیستم های خاک ورزی در 3 سطح (رایج، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) به عنوان عامل اصلی، مدیریت بقایای گیاهی در چهار شامل (صفر، 30، 60 و 90 درصد عملکرد کاه و کلش گندم) به عنوان عامل فرعی و کشت مخلوط در پنج سطح (کشت خالص ذرت، کشت خالص لوبیا، نسبت 2:2، 3:1 و 1:3 ذرت و لوبیا) به عنوان عامل فرعی فرعی مدنظر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بیشترین میزان جذب نیتروژن در دانه و زیست توده به ترتیب برای ذرت و لوبیا در تیمار بدون خاک ورزی، 60 درصد بقایای گندم و کشت خالص هر دو گیاه مشاهده شد. کارایی زراعی استفاده از نیتروژن در کشت مخلوط کمتر از کشت خالص هر دو گیاه بود. بیشترین کارایی مصرف نیتروژن در کشت مخلوط ذرت و لوبیا با نسبت های 3:1 و 2:2 به دست آمد که بیانگر برتری آشکار سیستم کشت مخلوط بر کشت خالص است. از این رو کشت مخلوط ذرت و لوبیا می تواند به مقدار شایان توجهی کارایی مصرف نیتروژن را بهبود بخشد و از این طریق با کاهش مصرف کودهای نیتروژنه نقش موثری بر پایداری تولید بوم نظام های زراعی در درازمدت به همراه داشته باشد.