مطالعه تظاهر وخصوصیات عملکردی ژن اسکوالن سنتاز در بافت های مختلف سه مرحله نموی لاله واژگون با استفاده از qPCR

لاله واژگون (Fritillaria imperialis) از جمله گیاهان دارویی و زینتی با ترکیبات دارویی متعدد می باشد که در طب سنتی استفاده می شود. استروئید آلکالوئید به عنوان ترکیب موثر اصلی در این گیاه است که دارای خواص ضد توموری، ضد آلرژی و خنثی کننده اثر استیل کولین می باشد. در این مطالعه اسکوالن سنتاز (SQS) به عنوان ژن کلیدی در مسیر بیوسنتز استروئید آلکالوئید ها از داده های ترنسکریپتوم حاصل از RNA-Seq لاله واژگون انتخاب شد. توالی این ژن شباهت معنی داری با توالی های ژنSQS گیاهان گلدار موجود در پایگاه اطلاعات داده هایNCBI از طریق Blastx نظیر Fritillaria thunbergii، Phoenix dactylifera وFritillaria unibracteata داشت. نتایج حاصل از انجام هم ردیفی باclustal w نشان داد که این توالی ها در نواحی حفاظت شده منطبق بودند. نتایج تجزیه پروموتور نشان داد که پروموتر ژن SQS در لاله واژگون شامل عناصر پاسخ به نور، خشکی، جاسمونیک اسید، اکسین، عنصر پرموتوری هسته، تقویت کننده و سایر عناصر دیگر بود. حضور این عناصر تنظیمی نقش کلیدی در تنظیم بیان ژن در مراحل مختلف رشدی، پاسخ به محیط و تولید متابولیت ثانویه را نمایان می کند. تجزیه و تحلیل بیان ژن SQS در بافت های مختلف (برگ، پیاز، گلبرگ، کاسبرگ، تخمدان، بساک و میوه) در سه مرحله ی مختلف نموی (شامل مرحله طویل شدن ساقه، مرحله توسعه گل و مرحله پر شدن دانه) ارزیابی شد. بالاترین میزان بیان ژن SQS در تخمدان، مرحله ی طویل شدن ساقه به دست آمد. بیان زیاد پتانسیل این ژن را در بهینه سازی تولید متابولیت ثانویه نشان می دهد. بررسی آماری نشان داد که اختلاف معنی داری در میزان بیان ژن SQS لاله واژگون در بافت ها و طی مراحل نموی مختلف وجود دارد.