تعیین وضعیت و تغییرات شاخص فصلی بارش در بخش مرکزی استان اردبیل

بارش مهم ترین سنجه ی اقلیمی، بویژه در مناطق خشک بوده، و وضعیت آن حاصل برهم کنش عوامل فیزیکی و تغییرات مکانی زمانی است و از تغییر اقلیم متاثر می گردد. فصلی بودن نحوه ی توزیع بارندگی در ماه های سال را مشخص می کند، و به عبارتی تغییرات فصلی وضعیت بارش را ارزیابی می کند. بررسی حاضر برای تعیین وضعیت و تغییرات شاخص فصلی با استفاده از شاخص فصلی بودن و روند تغییرات آن در بخش مرکزی استان اردبیل انجام شده است. از داده های بارندگی 24 ایستگاه باران سنجی در دوره ی آماری 1368 تا 1391 (23ساله) استفاده شد. تغییرات زمانی مکانی با استفاده از دو نمایه ی بارش، یعنی شاخص فصلی بارش و ضریب تغییرات برآورد شدند. روند شاخص فصلی با آزمون من-کندال تعیین شد. نتایج نشان دادند که بیش ترین ضریب تغییرات در ایستگاه لای و اردبیل به ترتیب با 65 و 63%، و کم ترین ضریب تغییرات در ایستگاه شمشیرخانی با 36% بود. براساس نتایج شاخص فصلی بارش، بخش عمده ی منطقه در دو وضعیت عمدتا فصلی با یک فصل خشک کوتاه (2/0 تا 3/0) ، و یکنواخت با یک فصل مرطوب و دامنه ی عددی بیشینه ی 6/0 بودند. نتایج روند با استفاده از آزمون من–کندال نشان دادند که فقط در برخی از این ایستگاه ها روند ازنظر آماری معنی دار بوده است. ارزیابی ضریب تغییرات بارش نشان داد که یکنواختی بارش در ماه های مختلف در این ایستگاه ها کاهش یافته است. افزایش ضریب تغییرات بارش و شاخص فصلی بارش بیانگر تغییر وضعیت آن و افزایش محتمل شدت خشک سالی در منطقه است.