مطالعه تطبیقی سلب آزادی فرد تحت نظر در حقوق ایران و افغانستان با تاکید بر میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

آزادی شخصی یک حق مطلق و بدون قید و شرط نیست. میثاق و قوانین و مقررات ایران و افغانستان، آزادی را به عنوان یک اصل در طول فرایند دادرسی کیفری به رسمیت شناخته و سلب آن را به عنوان آخرین چاره در کوتاه ترین دوره زمانی مناسب همراه با تضمین های شکلی و ماهوی کافی طبق قانون، استثنا کرده و برشمرده اند؛ به طوری که ماده 9 میثاق، سلب آزادی فرد مظنون را طبق قانون مجاز دانسته است. کمیته حقوق بشر هم دولت های عضو را به رعایت معیارهای دادرسی عادلانه مکلف کرده است. قانون آیین دادرسی کیفری افغانستان فردی را که در اختیار ماموران ضبط قضایی قرار دارد، مظنون تلقی کرده و جهات تحت نظر را صرفا در جرایم مشهود مهم احصا نموده است. ولی چنین فردی در حقوق ایران متهم تلقی شده، به ضابطان دادگستری این صلاحیت داده شده است که آزادی افراد متهم را در جرایم مشهود و غیرمشهود اعم از اینکه مهم باشد یا کم اهمیت، برای مدت حداکثر 24 ساعت تحت نظر، سلب نمایند؛ درحالی که به موجب استاندارهای بین المللی دادرسی عادلانه، برای تخلفات کوچک ضابطان می توانند تدابیر غیربازداشتی مناسبی را اعمال کنند.