شرحی بر دو مفهوم «حل و عقد» در رساله مفاتیح ‏الرحمه و میزان ‏الحکمه مویدالدین طغرایی

نویسنده:
پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مویدالدین طغرایی (متولد453ق) در دو باب از رساله منسوب به او، مفاتیح ‏الرحمه و میزان‏ الحکمه، مفاهیمی اساسی در کیمیا یعنی، «حل و عقد» را شرح کرده است. حل ‏و عقد و دو مفهوم وابسته به آنها یعنی «ترکیب و تفصیل»، اصلی‏ترین مفاهیم در کیمیای طغرایی‏اند. هر تبدیلی که خواص کیمیایی، فیزیکی و مکانیکی مواد و اجساد (فلزات) را دگرگون می‏کند، نیازمند حل یک یا چند ماده سپس عقد آنهاست و ممکن است که این عمل، بسته به ماهیت مواد و هدف فرآیندهای کیمیایی، چندین‏بار تکرار شود. این دو مفهوم را در متون کیمیایی قبل از طغرایی کمتر می‏توان دید و ازاین رو شرح طغرایی، آن هم به تفصیل و تشریح، ممتاز است. علاوه بر آن طغرایی می‏کوشد تا در متن رساله، مفاهیم و متغیرهایی را طرح و تعریف کند که از لحاظ تجربی، محسوس‏اند و لذا قابلیت اندازه گیری شدن دارند. این مقاله ضمن مرور مفاهیم پایه در کیمیای طغرایی، تعریف، شرح و تفاسیر طغرایی از دو مفهوم حل و عقد و هم‏چنین انواع آن را بر اساس رساله مفاتیح صورت‏بندی و بیان کرده و سپس، مفاهیم مرتبط با آنها را به همراه ذکر نوآوری‏های طغرایی در مفهوم‏سازی ارائه می‏کند.
زبان:
فارسی
صفحات:
175 تا 199
لینک کوتاه:
magiran.com/p1938830 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!