ارزیابی معادلات زه کشی زیرزمینی دشت شادگان استان خوزستان در حالت جریان غیر ماندگار

امروزه استفاده صحیح و پایدار از منابع آب و خاک موجود در اولویت دستور کار سازمان های اجرایی قرارگرفته است. ازاین رو، طراحی بهینه سامانه های زه کشی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. بدین منظور باید ضرایب تخلخل موثر و هدایت هیدرولیکی خاک با دقت قابل قبولی تعیین شوند و انواع معادلات زه کشی زیرزمینی غیرماندگار نیز در شرایط مزرعه موردبررسی واقع شوند. این پژوهش در سیستم زه کشی زیرزمینی موجود در دشت شادگان واقع در استان خوزستان انجام شد. با اندازه گیری زمان، ارتفاع سطح ایستابی و دبی خروجی از لترال زه کش، ضرایب هیدرودینامیکی خاک تعیین شد. همچنین، با حل معکوس، ضرایب تخلخل موثر و هدایت هیدرولیکی خاک اراضی دشت شادگان تخمین زده شد. به طور متوسط با روش Taylor تخلخل موثر m3.m-3 0117/0 و با روش Skaggs هدایت هیدرولیکی خاک m.d-1 31/0 محاسبه شد. در ادامه با استفاده از داده های اندازه گیری شده زمان و ارتفاع سطح ایستابی و همچنین استفاده از معادلات زه کشی متداول غیرماندگار فاصله زه کش ها تخمین زده شد. فاصله محاسبه شده با فاصله m 50 موجود مورد بررسی قرار گرفت. ارزیابی صورت گرفته نشان داد که به ترتیب معادلات Glover، Dumm، Van Schilfgaarde ، Bouwer وVan Schilfgaarde ، Glover اصلاح شده و Hammad، از اولویت برخوردارند. در استفاده از معادلات زه کشی غیر ماندگار باید توجه داشت که نمی توان به صورت مطلق معادلات را اولویت بندی نمود بلکه در هر منطقه باید این معادلات به صورت جداگانه ارزیابی قرار گیرند و بهترین معادله با توجه به شرایط موجود در مزرعه انتخاب شود.