ارزیابی مدل SWAP در تخمین رطوبت و شوری پروفیل خاک (مطالعه موردی منطقه بیرجند)

این تحقیق به منظور ارزیابی مدل اگروهیدرولوژیکی SWAP3.03 در شبیه سازی نیم رخ رطوبت و شوری خاک تحت کشت ارقام گندم در شرایط کیفیت و کمیت های مختلف آب آبیاری در سال زراعی 85-1384 در مزرعه آزمایشی دانشگاه بیرجند انجام شد. آب آبیاری از سه حلقه چاه با شوری مختلف در مزرعه آزمایشی مورد نظر (با EC های مختلف 1.4 ، 45 و 9.6 دسی زیمنس بر متر) تامین شد. ابتدا مدل نسبت به پارامترهای هیدرولیکی لایه های خاک و انتقال املاح بر اساس یک مطالعه انجام شده در مزرعه آزمایشی به خوبی واسنجی گردید. نتایج این تحقیق نشان داد میانگین فصلی توزیع شوری و رطوبت در پروفیل خاک در تیمارهای آبیاری کامل I3 و پر آبیاری I4 (تامین 125 درصد آب مورد نیاز) یکنواخت تر از سایر تیمارها می باشد. حداکثر غیر یکنواختی در تیمار های تحت تنش آبی و شوری مشاهده می گردد. نتایج شبیه سازی شده توسط مدل نشان می دهد که اعمال تیمارهای کم آبی و شوری باعث کاهش دقت مدل در پیش بینی رطوبت و شوری در مراحل زمانی مختلف پس از کاشت گندم می شود. بهترین براوردهای مدل در تخمین پارامترهای رطوبت و شوری، به ترتیب مربوط به تیمار I3 (آبیاری کامل) (0.95=R2 برای کلاس شوریS1 R2=0.94برای کلاس شوری S2 و R2=0.93 برای کلاس شوری S3برای تخمین رطوبت و R2=0.77برای کلاس شوریS1، R2=0.82برای کلاس شوری S2 و R2= 0.91 برای کلاس شوری S3 برای تخمین شوری) و و I2 (تامین 75 درصد آب مورد نیاز) (0.85=R2 برای کلاس شوری R2=0.82 ،S1 برای کلاس شوری S2 و R2=0.78 برای کلاس شوری S3 برای تخمین رطوبت و R2=0.7 برای کلاس شوریS1 ، R2=0.73برای کلاس شوری S2 و R2= 0.87 برای کلاس شوری S3 برای تخمین شوری) می باشد. روند تغییرات دقت مدل در براورد پروفیل رطوبت و شوری خاک، از سطح خاک به سمت عمق کاهشی است(0.72-0.890=R2برای رطوبت و 0.71-0.87=R2برای شوری). با وجود تغییرات رطوبت و شوری خاک در لایه ی سطحی خاک، ضریب تعیین بالا (0.89= R2 برای رطوبت و 0.87= R2 برای شوری)در لایه های نزدیک به سطح خاک، نشان دهنده ی کاربرد مطلوب مدل SWAP برای شبیه سازی رطوبت و شوری خاک می باشد.