اثرات کاربرد اسید هیومیک بر بعضی ویژگی های شیمیایی خاک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم در یک خاک شور-سدیمی

  یکی از مهم ترین دلایل کاهش عملکرد در خاک های تحت تاثیر شوری، سمیت نمک، خصوصیات شیمیایی و فیزیکی نامناسب خاکها می باشد که می تواند اثرات عمیقی بر اکوسیستم های زراعی بگذارد. برای افزایش تولید گیاه در خاک های شور، روش هایی از جمله آبشویی، کشت گیاهان سازگار، استفاده از ارقام مناسب، روش های به زراعی، استفاده از مواد تنظیم کننده ی رشد گیاهی پیشنهاد شده است. این پژوهش با هدف بررسی میزان تاثیر کاربرد ترکیبات حاوی اسید هیومیک بر رشد و عملکرد گیاه و ویژگی های شیمیایی یک خاک شور-سدیمی انجام شد. به منظور بررسی تاثیر اسید هیومیک بر خصوصیات شیمیایی خاک، رشد و عملکرد گندم رقم ارگ، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار بصورت کرتهای دو بار خرد شده (اسپلیت اسپلیت پلات) اجرا شد. سطوح شوری آب آبیاری (2 و 10 دسی زیمنس بر متر) در کرت های اصلی، زمان مصرف کود هیومستر فود (مایع) کاربرد در اسفند، کاربرد در فروردین، کاربرد در هر دو زمان و بدون مصرف کود) در کرت های فرعی و سطوح کود آلی پارس هیومیک گرانول جامد (0، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) در کرت های فرعی فرعی بودند. قبل از کاشت و پس از برداشت محصول، از خاک مزرعه نمونه برداری شده و مقدار یون های سدیم، مجموع کلسیم و منیزیم، قابلیت هدایت الکتریکی عصاره اشباع، نسبت جذبی سدیم، واکنش خاک و درصد ماده آلی اندازه گیری گردیدند. در انتهای دوره رشد گیاه، ارتفاع، عملکرد اندام هوایی، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه اندازه گیری شد و شاخص برداشت نیز محاسبه گردید. تجزیه واریانس داده های حاصل از آزمایش نشان داد که اثرات متقابل هیومسترفود و پارس هیومیک و اثرات متقابل شوری، هیومسترفود و پارس هیومیک بر وزن خشک اندام هوایی در سطح احتمال 5 درصد معنی دار گردید. تجزیه واریانس تاثیر تیمارهای آزمایشی بر ویژگی های مربوط خاک نیز نشان داد اثرات متقابل سطوح شوری و تیمارهای کود هیومسترفود و پارس هیومیک بر نسبت جذبی سدیم در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین ها نشان داد مصرف کود آلی هیومستر فود در اسفند و فروردین، غلظت سدیم، مجموع کلسیم و منیزیم و نسبت جذبی سدیم را به ترتیب به میزان 3/37، 1/30 و 4/28 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد و باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی گندم، به میزان 5/8 درصد در مقایسه با شاهد گردید. توانایی اسید هیومیک موجود در کودهای حاوی اسید هیومیک، برای ایجاد تغییرات در غلظت کاتیون های تک ظرفیتی و دو ظرفیتی خاک و نهایتا تغییر در نسبت جذبی سدیم خاک، نفوذ پذیری و نهایتا افزایش آبشویی خاک مطلوب بوده و کاربرد آنها در مناطقی که خاک ها محدودیت زهکشی ناشی از نسبت جذبی سدیم بالا دارند پیشنهاد می شود.