ویژگی های بوم شناختی، رویشگاهی و ریخت شناختی Ephedra procera C.A.Mey. در مراتع کوهستانی ارومیه

بررسی ویژگی های بوم شناختی و ریخت شناختی گیاهان دارویی برای استفاده چندمنظوره از مراتع، ضروری است؛ بنابراین، ویژگی های بوم شناختی و ریخت شناختی ارمک (Ephedra procera C.A.Mey.) در مراتع کوهستانی ارومیه بررسی شدند. بدین منظور، بین رویشگاه های معرف، سه رویشگاه انتخاب شدند که ازنظر ویژگی های فیزیکی و پوشش گیاهی، نماینده سطح وسیعی از مناطق پراکنش E. procera هستند؛ سپس از پوشش گیاهی، داخل 30 پلات دو متر مربعی که با فاصله 10 متر از یکدیگر در امتداد ترانسکت های 100 متری قرار گرفته بودند آماربرداری شد و ویژگی های ریخت شناختی و مقدار تولید علوفه آن اندازه گیری شدند. برای بررسی روابط پراکنش پوشش گیاهی با ویژگی های خاک، نمونه های خاک با سه تکرار در امتداد ترانسکت ها برداشت شدند. نتایج نشان دادند ویژگی های ریخت شناختی E. procera و نیز ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در رویشگاه های مختلف تفاوت معنی داری دارند. نتایج تجزیه واریانس رابطه رگرسیون خطی بین تولید علوفه E. procera با مشخصات ریخت شناختی آن بیان کننده وجود رابطه معنی دار بین تولید علوفه با تعداد جست هستند. نتایج بررسی روابط پراکنش پوشش گیاهی با عوامل محیطی نشان دادند اثر متغیرهای محیطی بر پوشش گیاهی معنی دار است. براین اساس، متغیرهای شیب، دما، جهت جغرافیایی، تخلخل، درصد شن، درصد سنگ ریزه، ارتفاع از سطح دریا، وزن مخصوص ظاهری و هدایت الکتریکی، عوامل موثر بر پراکنش E. procera هستند. نتایج به دست آمده در برنامه ریزی حفاظت از E. procera و عملیات احیایی در رویشگاه های طبیعی، کاربردی اند.