پهنه بندی سیل خیزی حوضه با تاکید بر تحلیل های کمی ژئومورفومتریک

پیام:
چکیده:
اولویت بندی زیرحوضه ها از لحاظ شدت بلایای طبیعی و لزوم برنامه های اجرایی پیشگیری و درمان آن جایگاه ویژه ای در مدیریت منابع طبیعی و به ویژه مدیریت حوضه های آبخیردارد. در این پژوهش به اولویت بندی 24 زیرحوضه آبخیز زهره- جراحی با استفاده از پارامترهای مورفومتریک و مدل ترکیبی نوین تاپسیس- رگرسیون چند متغیره خطی پرداخته شده است. تعداد 12 عامل مورفومتریکی شامل ثابت نگهداشت، تراکم زهکشی، عدد ناهمواری، ضریب نفوذ، شاخص توان آبراهه، فراوانی آبراهه، شیب، بافت زهکشی، نسبت ناهمواری، ضریب فرم، نسبت انشعاب و شاخص رطوبت توپوگرافی به همراه عامل اقلیمی بارندگی مورد مطالعه قرارگرفته است. به منظور تعیین وزن عوامل از مدل رگرسیون چندمتغیره و آمار پراکنش مکانی سیلاب های رخ داده در منطقه استفاده شد و روش تصمیم گیری تاپسیس به منظور اولویت بندی زیرحوضه ها به کار گرفته شد. نتایج وزن دهی نشان داد که عوامل عدد ناهمواری، شیب و مقدار متوسط بارندگی به ترتیب با کسب مقادیر 068/0، 024/0 و 016/0 بیشترین تاثیر را در رخداد سیلاب در منطقه مورد مطالعه داشته اند. طبق نتایج اولویت بندی، زیرحوضه های آبخیز صیدون، امام زاده جعفر و تخت دراز به ترتیب با کسب کمترین فاصله از ایده آل مثبت (0028/0، 0029/0 و 0029/0) و بیشترین فاصله از ایده آل منفی (0097/0، 0098/0 و 0095/0) و در نتیجه کسب بیشترین امتیازات (7745/0، 7690/0 و 7625/0) در رتبه های اول تا سوم قرار گرفته اند. به منظور اعتبارسنجی مدل از آمار تعداد سیلاب های رخ داده در این زیرحوضه ها استفاده شد و نتایج اولویت بندی زیرحوضه ها با تعداد رخداد سیلاب در هر زیرحوضه مقایسه شد. نتایج اعتبارسنجی نشان داد که مدل ترکیبی دارای دقت بالایی در شناسایی زیرحوضه های با پتانسیل سیل خیزی بالا است، به طوری که در زیرحوضه های صیدون، امام زاده جعفر و تخت دراز بیشترین تعداد سیلاب رخ داده است که این موضوع بیانگر کارایی بالای مدل و همچنین تاثیر زیاد وضعیت مورفومتریک زیرحوضه ها روی پتانسیل سیل خیزی آنها است.
زبان:
فارسی
صفحات:
59 تا 72
لینک کوتاه:
magiran.com/p1943911 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!