چالش های آموزش بزرگسالان و راهکارهایی جهت بهبود: پژوهش زمینه ای

پژوهش حاضر با هدف «شناسایی چالش های پیشروی آموزش بزرگسالان و راهکارهایی جهت بهبود آن» انجام شده است. محقق جهت دستیابی به هدف پژوهش از روش کیفی نظریه زمینه ای استفاده کرده است. مشارکت کنندگان تحقیق صاحب نظران و متخصصان موضوعی آموزش بزرگسالان، گروه های مرجع محلی، مدیران وکارشناسان سازمان نهضت سوادآموزی مناطق و شهرستان های استان فارس، مدیران و کارشناسان اداره کل آموزش و پرورش استان فارس، آموزش دهندگان و سوادآموزان بودند که مصاحبه با استفاده از «رویکرد هدفمند»، با «روش گلوله برفی» و استفاده از «معیار اشباع نظری» با 72 نفر به عنوان نمونه صورت گرفت. روش گردآوری اطلاعات انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. نتایج حاصل از مصاحبه ها براساس فرایند نظریه داده بنیاد، طی مراحل سه گانه کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) به ترتیب 509 کد باز، 99 مفهوم و 14 مقوله استخراج شد. در مرحله نهایی نیز مقولات در ذیل مولفه های اساسی نظریه داده بنیاد شامل مقوله محوری (چالش های پیش روی نهضت سوادآموزی)، شرایط علی (مشکلات محتوایی دروس، مشکلات آموزشی و مشکلات اقتصادی سوادآموزان)، شرایط محیطی (مشکلات ساختاری سازمان نهضت سواد آموزی)، شرایط واسطه ای (موانع فرهنگی، مشکلات مربوط به آموزش دهندگان و مشکلات مربوط به سوادآموزان)، راهبردها (اصلاح محتوای درسی برای سوادآموزان، اقدامات قانونی، ارائه تسهیلات به آموزش دهندگان، افزایش منابع، امکانات و تسهیلات و اصلاح و تجدیدنظر دوره های آموزشی) و پیامدها (تسریع در روند توسعه) قرار گرفتند. با توجه به یافته های حاصل از الگوی پارادایمی پژوهش، می توان گفت سازمان نهضت سوادآموزی باید عوامل زمینه ای، محیطی و علی حاصل از پژوهش حاضر را در نظر داشته باشد و در بازبینی مجدد برنامه های پیش رو عوامل به مورد اشاره در برنامه ریزی خود توجه کند. نکته قابل توجه این است که سازمان نهضت سوادآموزی و مراکز سوادآموزی در سطح خرد و کلان، با عوامل زمینه ای، محیطی و علی مورد اشاره پژوهش حاضر روبرو هستند و از طرفی در برنامه های جاری خود به صورت جدی بدان توجهی نشده و حتی راهبردهایی که در پژوهش حاضر بدان اشاره شده است نیز تحت تاثیر این عوامل خواهند بود.