تاثیر کاربرد بیوچار و کمپوست ضایعات هرس به همراه باکتری های ریزوسفری محرک رشدبر فراهمی عناصر پرمصرف در ریزوسفر گندم

به منظور ارزیابیتاثیر کاربردبیوچار، کمپوستضایعاتهرسدرختانسیبوانگوروباکتری های ریزوسفری محرک رشد(PGPR)بر قابلیت جذب عناصر پرمصرف در خاک آهکی آزمایشی بصورت فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی در شرایط گلخانه-ای در رایزوباکس اجرا گردید.فاکتورها شامل ماده آلی (بیوچار، کمپوست ضایعات هرس و شاهد)، تلقیحمیکروبی (باکتری-هایPGPR و عدم تلقیح)و خاک (خاک ریزوسفر و غیرریزوسفر) بودند.در پایان دوره رشد،pH، هدایتالکتریکی (EC)،کربنآلی (OC)و فراهمی عناصر پر مصرف در خاک های ریزوسفری و غیرریزوسفری و غلظت این عناصر در گیاه اندازه گیریشد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان pHدر تیمار بیوچار بدون تلقیح میکروبی (88/7) بود. مقدار ECو فراهمی N، P و K در تیمار کمپوست همراه با تلقیح باکتری های PGPR بطور معنی داری بالاتر از سایر تیمار ها بود.بیشترین درصد کربن آلی در تیمار کمپوست عدم تلقیحبود که نسبت به تیمار تلقیح میکروبی 78/9 درصد افزایش داشت.همچنین کمپوست در مقایسه با بیوچار مقادیر بیشتری ازEC، OC،N، P و K را در ریزوسفر و غیر ریزوسفر فراهم کرد که نشان دهنده بالاتر بودنEC ، OC و محتوای عناصر غذایی کمپوست مصرفی بود. باکتری های PGPR فراهمی P وK را بترتیب 21/1 و 26/1 برابر در خاک غیرریزوسفر نسبت به ریزوسفر افزایش داد. در حالی که مقدارEC، OCوN درتیمار تلقیح باکتری هایPGPR در ریزوسفر بترتیب 22/1، 24/1و 19/1 برابر بیشتر از غیر ریزوسفر بود. جذب بیشتر N،P و K توسط گیاه در تلقیح باکتریایی بیوچار سبب افزایشبترتیب 60/48،55/32و 16/32 درصدی نسبت به شاهد شد. بنظر می رسد استفاده از باکتری هایPGPR و مقادیر مناسب بیوچار و کمپوست ضمن افزایش فراهمی عناصر پرمصرف در خاک جذباین عناصربرایگیاهان را بهبود بخشید.