تاثیر مدیریت های مختلف خاک ورزی بر شکل های آلی فسفر خاک

تغییر در عملیات مدیریتی نظیر روش های حفظ بقایای گیاهی و خاک ورزی مختلف، می تواند پویایی فسفر در خاک را تغییر داده و زیست فراهمی فسفر را بیافزاید. کشاورزی حفاظتی با حفظ بقایای گیاهی در سطح خاک و کاهش اختلاط خاک بر چرخه و لایه بندی فسفر در خاک تاثیر می نهد به گونه ای که بیشترین غلظت فسفر در لایه های فوقانی خاک خواهد بود. هدف از این پژوهش، بررسی اثر خاک ورزی های مختلف بر شکل ها و توزیع فسفر آلی خاک با استفاده از روش عصاره گیری دنباله ای بود. بدین منظور نمونه برداری از دو عمق 8-0 و 16-8 سانتی متری از چهار روش خاک ورزی مختلف (مرسوم، بستر برآمده، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در 5 تکرار صورت گرفت. برای جزءبندی فسفر آلی از روش بوومن و کول (Bowman & Cole, 1978) تغییر یافته استفاده شد. نتایج نشان داد که تغییر خاک ورزی از مرسوم به خاک ورزی های حفاظتی (بستر برآمده، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی) موجب افزایش معنی دار فسفر آلی در همه شکل ها (فسفر لبایل، فسفر نسبتا لبایل، فسفر غیرلبایل، فسفر باقی مانده) شد. همچنین میزان فسفر دانه گندم حدودا 35 درصد در کم خاک ورزی و بی خاک ورزی نسبت به خاک ورزی مرسوم افزایش نشان داد. بیشترین عملکرد دانه گندم (21%) در کم خاک ورزی نسبت به خاک ورزی مرسوم مشاهده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بهم خوردگی کم خاک در سیستم های بی خاک ورزی مقدار و توزیع شکل های فسفر در خاک را تغییر داد و منجر به ایجاد یک شیب غلظتی شد که با عمق خاک کاهش یافت. برعکس در سیستم های خاک ورزی سنتی و مرسوم، اختلاط بقایای گیاهی با لایه شخم خاک، سبب افزایش سرعت تجزیه مواد آلی و در نتیجه کاهش ذخیره شکل های لبایل و نسبتا لبایل آلی شد.