تاثیر روش های مختلف تعیین حدود آتربرگ بر نتایج کلاسه بندی یونیفاید خاک

یکی از مشخصات مهم و اساسی خاک های ریزدانه، خاصیت خمیرایی یا حدود آتربرگ آنهاست که به صورت مستقیم در طبقه بندی و پیش بینی ویژگی های مکانیکی و رفتار خاک کاربرد دارند. هدف از این پژوهش،بررسی تاثیر تیمارهای مختلف خشک کردن نمونه خاک در حدود آتربرگ و نیز نوع دستگاه اندازه گیری در تعیین حد روانی و اثرهای این عوامل در کلاسه بندی یونیفاید متناظر خاک است. همچنین در این تحقیق، نتایج روش حد روانی تک نقطه ای کازاگرانده با روش چندنقطه ای معمول مقایسه شد. به این منظور، نمونه های خاک از سه تیپ مختلف پوشش گیاهی جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران و از هر تیپ، از پنج عمق متفاوت تهیه شد و به آزمایشگاه انتقال یافت. نتایج نشان داد که تیمار خشک کردن موجب تفاوت در کلاسه بندی خاک در 33 درصد نمونه ها شد. استفاده از روش آون خشک نسبت به هواخشک به طور متوسط سبب کم برآوردی 5/14، 7/13 و 10 درصدی به ترتیب حد روانی، حد خمیری و شاخص خمیری شد. نتایج مقایسه دو دستگاه کازاگرانده و مخروط نفوذ برای تعیین حد روانی خاک، نشان داد که با وجود نزدیک بودن نتایج دو روش در یک نمونه از 15 نمونه خاک موجب کلاسه بندی متفاوت خاک شد. در نهایت، استفاده از روش تک نقطه ای در تعیین حد روانی، اختلافی با روش چندنقطه ای نشان نداد و اختلاف حد روانی دو روش به طور متوسط 26/0 درصد بود که به تغییر شاخص ها در مرزهای نمودار خمیرایی کازاگرانده منجر نشد؛ بنابراین روش تک نقطه ای در موارد وجود تجربه کافی و تعداد نمونه زیاد، به عنوان جایگزین مطمئن روش معمول چندنقطه ای قابل توصیه است. نتایج این مطالعه نشان داد که حتی ساده ترین موارد در روند انجام آزمایش های خمیرایی خاک مانند روش خشک کردن نمونه ها نیز می تواند صحت نتایج را تحت تاثیر قرار دهد.