ارزیابی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر روند تغییرات تراز آب دریا با استفاده از مدل های آماری خطی در سواحل شمالی دریای عمان

پیش بینی نواسانات تراز آب دریا ابزاری کارآمد به منظور مدیریت جامع دریا و حفاظت مناطق ساحلی است. در دهه های اخیر تغییر پارامترهای اقلیمی سبب بروز تغییراتی در دمای سطح کره ی زمین، بارش، سرعت باد، ارتفاع امواج و تراز آب دریاها شده است. جریان های جزر و مدی یکی از عوامل عمده در شکل زایی و فرسایش ساحلی و نیز ایجاد مخاطرات محیطی در منطقه ی جنوب شرق کشور است که می تواند تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار گیرد. در این پژوهش ابتدا به بررسی روندتغییرات ترازسطحآب دریا در ایستگاه های جزر و مدی سواحل شمالی دریای عمان پرداخته شده و سپس ارتباط بین پارامترهای اقلیمی فشار هوا، نیروی باد و دمای هوا بر روند تغییرات تراز دریا مورد مطالعه قرار گرفته است. داده های مورد استفاده در این تحقیق شامل اطلاعات مربوط به پارامترهای اقلیم و نیز داده های مربوط به تراز آب دریای عمان در ایستگاه های جاسک و چابهار است که به ترتیب طی دوره آماری 20 ساله (2016 – 1997) از سازمان هواشناسی و مرکز کمیسیون بین المللی اقیانوس شناسی دریافت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در طی دوره ی مربوطه میانگین تراز دریا در بندر جاسک و چابهار به ترتیب 80میلی متر و 30میلی متر افزایش یافته است. همچنین ضریب تغییرات میانگین تراز دریا در طول دوره ی آماری مورد مطالعه به ترتیب با حدود 460میلی متر در بندر جاسک و حدود 400میلی متر در بندر چابهار متغیر بوده است. همچنین نتایج حاصل از همبستگی و تحلیل رگرسیون بین پارامترهای مستقل فشار، دما و تنش باد بر پارامتر وابسته میانگین تراز دریا نشان داد که بین میانگین های ماهانه پارامترهای تراز دریا، دما، فشار جو و سرعت باد همبستگی معنی داری وجود دارد. در هر دو ایستگاه مورد مطالعه بین پارامترهای اقلیمی سرعت باد و دمای هوا با تراز دریا همبستگی مستقیم و بین فشار هوا و تراز دریا همبستگی معکوس وجود دارد. یعنی افزایش دمای هوا و سرعت باد باعث افزایش تراز سطح دریا و افزایش فشار هوا (الگوی پرفشار) باعث ایجاد جوی پایدار و کاهش تراز سطح دریا می گردد.