تحلیل حساسیت و عدم قطعیت ضرایب معادله سنجه رسوب با استفاده از شبیه ساز مونت کارلو

به منظور مدیریت حوزه آبخیز جهت کاهش اثرات فرسایش خاک نیاز است تا میزان رسوب معلق خروجی حوزه آبخیز برآورد شود. بدین منظور روش منحنی سنجه متداول ترین روش آماری برای برآورد رسوب معلق در شرایط عدم داده برداری رسوب معلق می باشد. با توجه به خطا های داده های برداشتی و محدود بودن این داده ها مقدار رسوب برآوردی با استفاده از روش منحنی سنجه دارای عدم قطعیت هایی است که این عدم قطعیت در صورت بزرگ بودن منجر به بروز خطاهای معنی دار در برآورد ها می شود. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از روش تصادفی مونت کارلو اقدام به برآورد عدم قطعیت و تحلیل حساسیت معادله منحنی سنجه رسوب در ایستگاه هیدورمتری زشک شد. شبیه سازی مونت کارلوی رسوب بر اساس معادله سنجه رسوب و با 5000 نمونه برداری نشان داد که سهم ضریب a نسبت به b در توجیه واریانس داده های شبیه سازی شده رسوب در رژیم جریان نرمال پرآب، کم آب و نرمال بسیار بیش تر می باشد. اما این روند در رژیم جریان حداکثر برعکس است. تحلیل حساسیت معادله سنجه در رژیم جریان نرمال پرآب، کم آب و نرمال نشان دهنده تاثیر پذیری بالای مدل سنجه رسوب نسبت به تغییرات ضریب a می باشد، در حالیکه این تاثیر پذیری نسبت به تغییرات ضریب b اندک است. ولی در رژیم جریان حداکثر معادله سنجه رسوب تاثیرپذیری منظم تر غیر خطی و بالایی را نسبت به تغییرات ضریب b نشان می دهد. معادله سنجه رسوب عدم قطعیت بسیار بالایی را در رژیم جریان حداقل (کم تر از 3/0 متر مکعب بر ثانیه) نشان داد بطوریکه در این نوع از جریان تقریبا هیچ یک از داده های مشاهده ای رسوب در محدوده تخمین باند عدم قطعیت مدل قرار نمی گیرند. در حالیکه میزان عدم قطعیت مدل در رژیم جریان های متوسط به بالا بسیار کم تر بوده و اکثر داده های مشاهده ای رسوب در محدوده باند تخمین عدم قطعیت مدل قرار می گیرند.