اثر تنش آبی بر برخی ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی ژنوتیپ های برتر زیتون (Olea europaea L.) در شرایط گلدان

این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش آبی بر ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی هفت ژنوتیپ بومی برتر زیتون در ایستگاه تحقیقات زیتون دالاهو واقع در استان کرمانشاه در سال زراعی 94-93 اجرا گردید. ژنوتیپ های بومی برتر زیتونD1، Dd1، GW،Ps1 ،Bn3،Bn6 و Ds17 درآزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت چهار تیمار آبیاری قرار گرفتند. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری به میزان 100 درصد آبیاری (شاهد)، 80، 60 و 50 درصد تبخیر و تعرق بودند، به طوری که تیمار 100 درصد به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. به منظور تعیین پاسخ ژنوتیپ ها به تنش خشکی صفات رویشی مانند ارتفاع، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک شاخه و ریشه، نسبت وزن خشک ریشه به شاخه و نیز صفات فیزیولوژیکی محتوای نسبی آب برگ، درصد نشت یونی، مقدار کلروفیل کل و مالون دی آلدهید ثبت گردید. عملیات آماری تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها به روش دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد که ژنوتیپ Bn3 بیشترین ارتفاع و ژنوتیپD1 کمترین ارتفاع را داشت. ژنوتیپ Bn3 بیشترین تعداد برگ را داشته اگر چهژنوتیپ های D1،Dd1 و ژنوتیپ Gw در یک کلاس قرار گرفتند اما از نظر مقدارکمترین تعداد برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ ها از لحاظ وزن تر و خشک برگ تفاوت معنی داری وجود داشت به طوری که بیشترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ Bn3 و کمترین وزن تر و خشک برگ مربوط به ژنوتیپ D1 بود. بین ژنوتیپ ها از لحاظ وزن تر و خشک شاخه و ریشه و نیز نسبت وزن خشک ریشه به شاخهتفاوت معنی داری وجود داشت به طوری که بیشترین وزن تر و خشک شاخه مربوط به ژنوتیپ Ds17 و کمترین وزن تر و خشک ریشه مربوط به ژنوتیپ Gw بود. ژنوتیپ های Bn3و Dd1 بیشترین نسبت وزن خشک ریشه به شاخه را داشتند و کمترین نسبت مربوط به ژنوتیپ Bn6 بود. از نظر صفات فیزیولوژیکی ژنوتیپ Bn3 و Ds17 دارای بیشترین مقدار درصد محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیلکل بودند. میزان درصد نشت یونی و مالون دی آلدهید در ژنوتیپ Bn3 و Ds17 کمترین مقدار بود. بنابرین این دو ژنوتیپ به عنوان ژنوتیپ های مقاوم به خشکی معرفی می گردند.