مفهوم سازی های استعاری و مبانی فرهنگی آن در ادبیات فارسی ‏(مطالعه موردی: استعاره عشق به مثابه جنگ)‏

استعاره در مفهوم سازی و در نحوه درک افراد، نقش مهمی را ایفا می کند و امروزه به عنوان یکی از ابزارهای تشکیل دهنده نظام شناختی انسان محسوب می شود. با بررسی استعارات در هر زبانی می توان تا حدی به اندرون ذهن کاربران آن زبان راه یافت. به سختی می توان باور کرد عشق که لطیفه ای روحانی و عاطفی و مطلوب همه افراد و ملت هاست، به چیزی چون جنگ انگاشته شود که منفور همگان است؛ اما در ادبیات فارسی چنین استعاره هایی وجود دارد. هدف از این مقاله، بازخوانی و انعکاس استعاره های عشق در قالب واژگان جنگ، در دو اثر ادبی (غزلیات) عطار و عراقی است. نتایج حاصل از این مقاله، استفاده از گستره واژگانی حوزه جنگ و انطباق و وام دهی آن به حوزه عشق را ثابت می کند. جایگزینی و انتزاع زدایی واژگان این حوزه، اندیشه های پنهان صاحبان اثر و نیز تبعیت این خرده نگاشت ها را از یک کلان استعاره مفهومی «عشق انسان است»، نشان می دهد. نمونه این استعاره ها به قدری در ادبیات فارسی پربسامد است که گویا بدون یاری از حوزه مادی جنگ نمی توان چیزی از حوزه معنوی عشق بیان کرد.