تبیین اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان متوسطه: یک مطالعه نظریه زمینه ای

اهمال کاری تحصیلی یکی از پدیده های رایج در بین دانش آموزان است. عوامل متعددی با این پدیده ارتباط دارند. پژوهش فعلی با هدف طراحی الگوی مفهومی اهمال کاری تحصیلی بر اساس تجارب بی واسطه دانش آموزان درگیر این پدیده انجام شد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و نظریه زمینه ای بود. مشارکت کنندگان در پژوهش 30 نفر از دانش آموزان دوره دوم متوسطه نواحی پنج گانه شهر تبریز بودند که به روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از روش مصاحبه نیمه سازمان یافته استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس الگوی Corbin و Straus صورت گرفت. نتایج پژوهش 33 مضمون فرعی و 12 مضمون اصلی را مشخص ساخت. طبقه مرکزی استخراج شده از مضامین، نگرش ابزاری به یادگیری بود. مضامین مطابق الگوی پارادایمی در حیطه های زمینه، فرایند و پیامد جای گرفتند. با ترسیم ماتریس شرطی- پیامدی و الگوی مفهومی پژوهش، مولفه های مرتبط با اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان و چگونگی تعامل آن ها با یکدیگر مشخص گردید. حاصل کلی مطالعه حاضر این بود که نگرش ابزاری به یادگیری نقش حلقه رابط بین عوامل زمینه ای و فرایند را ایفا می کند. عوامل زمینه ای به واسطه نگرش ابزاری به یادگیری و همچنین عوامل فرایندی ضعف در برنامه ریزی، ضعف در مدیریت زمان و ذهن آگاهی پایین به تاخیر در انجام تکلیف می انجامند. تعلل در انجام تکلیف دارای پیامدهای تحصیلی و عاطفی است.