تاثیر زوال بذر و پتانسیل آب بر شاخص های جوانه زنی و بیوشیمیایی بذر گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) در دماهای مختلف

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مقدمه
جوانه زنی بذر از اولین مراحل مهم و پیچیده در چرخه زندگی گیاهان است و تحت تاثیر عوامل وراثتی و محیطی بسیاری قرار می گیرد. عوامل مختلفی در جوانه زنی و استقرار گیاهچه تاثیرگذار هستند. از جمله این عوامل می توان به خصوصیات گیاه مادری (تغذیه، ژنتیک)، مرحله ی رسیدگی بذر در زمان برداشت و همچنین عوامل محیطی (دما، پتانسیل آب، تهویه و فشردگی خاک) اشاره کرد. بنیه بذر نیز به عنوان اولین جزء از کیفیت بذر تحت تاثیر زوال بذر در طی انبارداری کاهش می یابد. هدف از پژوهش حاضر بررسی واکنش جوانه زنی و بیوشیمیایی بذرهای زوال یافته گیاه شنبلیله در دامنه های دمایی و رطوبتی مختلف می باشد.
مواد و روش ها
این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال 1395 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل بذرهای زوال یافته و بدون زوال در نه سطح دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجه سانتی گراد) و هفت سطح پتانسیل اسمزی (صفر، 2/0-، 4/0-، 6/0-، 8/0-، 1- و 2/1- مگاپاسکال) بود.
یافته ها
در این آزمایش اثر زوال بذر، پتانسیل آب و برهمکنش آن ها در هر محیط بر شاخص های جوانه زنی (درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه) و بیوشیمیایی (قندمحلول، پرولین، پروتئین محلول و آنزیم کاتالاز) بذر گیاه شنبلیله معنی دار بود. نتایج نشان داد که در بذرهای زوال یافته مقادیر درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه با کاهش پتانسیل اسمزی آب محیط در دماهای پایین تر و بالاتر از دمای 20 درجه سانتی گراد، کاهش و مقادیر ترکیبات بیوشیمیایی بذر (قند محلول، پروتئین محلول، پرولین و آنزیم کاتالاز) نیز افزایش یافت.
نتیجه گیری
به طورکلی شاخص های جوانه زنی و بیوشیمیایی بذر گیاه شنبلیله به ترتیب نسبت به پتانسیل های آب، زوال بذر و دمای جوانه زنی بذر حساسیت نشان می دهد. در شرایط کاهش پتانسیل اسمزی آب، دمای جوانه زنی کمتر از 20 درجه سانتی گراد منجر به افزایش مقاومت جوانه زنی بذر شنبلیله به پتانسیل منفی تر آب گردید. جنبه های نوآوری: بررسی خصوصیات جوانه زنی و بیوشیمایی بذرهای زوال یافته گیاه شنبلیله تحت سطوح مختلف پتانسیل اسمزی و دما در مناطقی با پتانسیل اسمزی منفی تر بهتر است بذر شنبلیله در شرایطی با دماهای پایین تر از دمای 20 درجه سانتی گراد کشت گردد.
زبان:
فارسی
صفحات:
105 تا 128
لینک کوتاه:
magiran.com/p1951778 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!