تحلیل روایت موسی(ع) و سامری بر پایه نشانه معناشناسی گفتمانی

در این پژوهش تحلیل روایت موسی(ع) و سامری در چارچوب نشانه معناشناسی گفتمانی با استفاده از الگوی کنشی گرمس و معناهای محوری، با توجه به مربع معناشناختی در ژرف ساخت روایت و انواع نظام‏های گفتمانی به کار رفته در تولید گفتمان روایی بحث و بررسی شد. این تحقیق با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی آن است تا با تحلیل روایت موسی(ع) و سامری، بر اساس نظریه نشانه معناشناسی گرمس، ضمن کشف انواع نظام‏های گفتمانی حاکم بر این روایت، الگوی کنشی موجود در آن را مشخص و معانی محوری در ژرف ساخت این روایت را به منظور فهم شیوه گفتمان سازی قرآن دریابد. نتایج به‏دست آمده نشان خواهد داد، هسته مرکزی این روایت مبتنی بر دو نظام کنشی و شوشی به دنبال اثبات گفتمان هدایت و نفی گفتمان بت پرستی است. به علاوه، تحلیل‏ها نشان می‏دهند روند پیوست قوم به ابژه ارزشی، ابتدا با گفتمانی تجویزی شکل می‏گیرد و سپس این گفتمان تجویزی به شکل‏گیری شوش در وجود کنشگر و نهایتا توانش و پیوست قوم به گفتمان هدایت منجر می‏شود؛ اما در گفتمان، ضلالت روند با نظامی شوشی در درون کنشگر آغاز شده است و این شوش تبدیل به کنش و گسست قوم از ابژه ارزشی می‏شود که این امر حاکی از ساز و کار تولید معنا در دو خط متضاد، بر اساس نظام‏های گفتمانی است.