معرفی یک پروتکل کشت بافت برای گیاه لاله واژگون (Fritillaria raddeana) با استفاده از ریزنمونه های بذر و سوخ

لاله واژگون گرگانی (Fritillaria raddeana Regel.) از گیاهان پیازی خانواده سوسن و یکی از زیباترین گیاهان دنیا است. این گونه بومی ایران، ترکمنستان، به طور معدود پاکستان و افغانستان می باشد. دارای ارزش زینتی- دارویی و تحمل نسبی به خشکی و مناطق سنگلاخی و شیب دار می باشد. به منظور معرفی و اهلی سازی این گیاه بومی، خودرو و در معرض خطر انقراض، نخستین قدم، بررسی روش های مختلف تکثیر از جمله ریزازدیادی آن است. این پژوهش یک سیستم کارآمد برای باززایی غیرمستقیم از کشت بذر و سوخ، در محیط درون شیشه ای ارائه می دهد. اندام های گیاه پس از برداشت از گیاه یا استخراج سوخ از خاک در طبیعت، ضدعفونی شده و به عنوان ریزنمونه استفاده شدند و تاثیر غلظت های مختلف سایتوکینین (کاینتین، تیدیازورون، بنزیل آدنین) و اکسین (ایندول استیک اسید، ایندول بوتیریک اسید، نفتالین استیک اسید) بر پینه زایی و باززایی مورد ارزیابی قرار گرفت. تلفات کمتر، آلودگی بسیار پایین و درصد پینه زایی بالاتر از مزایای ریزنمونه بذر و وزن پینه بیشتر و درصد باززایی بالاتر در بازه زمانی یکسان، از امتیازات ریزنمونه فلس سوخ تشخیص داده شد. همچنین اکثر این ریزنمونه ها در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ دارای 5/0 میلی گرم در لیتر ایندول بوتیریک-اسید همراه با 2 میلی گرم در لیتر تیدیازورون در مسیر باز زایی قرار گرفتند.