ارزیابی شاخصه های خشکسالی کشاورزی در حوزه آبریز فلات مرکزی ایران با استفاده از ماهواره گرانش سنجی

تعیین زمان شروع، شدت و مدت خشکسالی اطلاعات حیاتی برای مدیریت منابع آب در اختیار تصمیم سازان این حوزه قرار می دهد. محاسبه این مولفه ها نیازمند داده های بهم پیوسته ای از محتوی رطوبت خاک و تراز آب زیرزمینی می باشد که نصب و بهره برداری از شبکه منظم ثبت این داده ها در حوضه های آبریز گسترده بسیار هزینه بر است. در حوزه فلات مرکزی که متوسط بارش بسیار کمی دارد، داده های مشاهداتی لازم با توزیع مکانی مناسب در دسترس نیست. در این مقاله فراوانی، مدت و شدت خشکسالی های کشاورزی این حوزه به وسیله شاخص کمبود ذخیره کلی آب (TSDI) که از داده های گرانشی ماهواره (GRACE) بدست می آید، تعیین می گردد. سپس با توجه به توزیع ناهمگن ایستگاه های هواشناسی در ناحیه موردمطالعه، 142 ایستگاه انتخاب و با استفاده از مدل درونیابی MicroMet و روش زمین آماری کریجینگ شبکه منظمی از داده های هواشناسی در سطح حوزه آبریز برازش داده شد. در نهایت شاخص خشکسالی هواشناسی SPEI با مقیاس های زمانی 3، 6 و 12 ماهه به منظور مقایسه با نتایج حاصل از TSDI محاسبه گردید. براساس این محاسبات ناحیه موردمطالعه چندین خشکسالی کشاورزی با شدت و گستردگی متفاوت را تجربه کرده است که توزیع زمانی-مکانی و شدت خشکسالی حاصل از هر دو شاخص با یکدیگر مطابقت خوبی را نشان می دهند.