بررسی اثر پیمان پولی و امکان استفاده از واحد پول مشترک منطقه ای در تجارت بر اساس مدل جاذبه تعمیم یافته

در قرن حاضر انعقاد انواع پیمان های پولی و همچنین عضویت کشورها در سازمان های همکاری اقتصادی منطقه ای، با هدف ایجاد همگرایی اقتصادی و پولی به عنوان ابزارهای نوآورانه تسهیل و تسویه مبادلات تجاری و ارزی شناخته شده اند. در تحقیق حاضر اثر انعقاد و اجرای انواع پیمان های پولی بین کشورها و همچنین عضویت در سازمان های همکاری اقتصادی منطقه ای به عنوان ایجاد پتانسیل استفاده از پول مشترک منطقه ای در صادرات متقابل بین 51 کشور شامل ایران و 50 کشور عمده طرف تجاری ایران در بازه زمانی سال های 2000 تا 2016 با استفاده از مدل جاذبه تجاری تعمیم یافته و رگرسیون ساده داده های پانل با اثرات ثابت بررسی گردیده است. در این مدل صادرات کشورها به یکدیگر به عنوان متغیر وابسته، وزن اقتصادی (نسبت لگاریتمی تولید ناخالص داخلی سرانه کشورها به یکدیگر) و فاصله جغرافیایی بین کشورها، نرخ ارز موثر واقعی و درجه باز بودن اقتصاد به عنوان متغیرهای مستقل و توضیحی، و همچنین پیمان های پولی و عضویت کشورهای مورد بررسی در اتحادیه پایاپای آسیایی، سازمان همکاری های اقتصادی اکو و سازمان همکاری اسلامی به عنوان متغیرهای دامی در نظر گرفته شده اند. نتایج برآوردها نشان داد ضرایب همه متغیرهای مدل در سطح 5 درصد معنی دار بوده است. این بدان معناست که رابطه مثبت و معنی دار پیمان های پولی با حجم صادرات کشورها وجود دارد. این در حالیست که ضرایب متغیرهای موهومی عضویت در اتحادیه پایاپای آسیایی ، سازمان همکاری اقتصادی اکو و سازمان همکاری اسلامی معنی دار و منفی بودند که نمایانگر عدم وجود پتانسیل استفاده از واحد پول مشترک منطقه ای در بین 51 کشور مورد بررسی جهت تاثیرگذاری مثبت بر تجارت است.