واکاوی گفتمان تاریخی تولد مدرسه مدرن از منظر مناسبات قدرت پیرامون زندگی کودکان

هدف اصلی این مقاله واکاوی گفتمان تاریخی تولد مدرسه مدرن از منظر مناسبات قدرت در زندگی کودکان است. از این رو جهت تحلیل مناسبات قدرت در زندگی کودکان، با استفاده از مفروضه های تحلیل گفتمان انتقادی میشل فوکو به بررسی شرایط تولد و تحولات مدرسه در گفتمان مدرن پرداخته شد و همسویی این تحولات با قدرت مورد تحلیل قرار گرفت. برای تامین هدف مطالعه ابتدا با استفاده از روش تحلیل اسناد، تاریخچه شکل گیری مدرسه از منظر فوکو و شارحان رویکرد او در نظام های تربیتی توصیف شد. با توجه به توصیف انجام شده نحوه این دگردیسی از مراقبت های تعذیبی مبتنی بر بدن تا شکل گیری شیوه های نهادی مراقبت از زندگی کودکان و توسعه مدارس بوده است. بر این مبنا، مهم ترین تحولات گفتمانی عبارت اند از ظهور شیوه های مراقبت مدرن پیرامون کودکی، پنهان شدگی مراقبت تنبیهی پیرامون کودکان و درنهایت گسترش قدرت مدرن بر روح کودک در مدرسه مدرن. پس از توصیف تحولات گفتمانی، مناسبات قدرت پیرامون آن بر مبنای تحلیل اسناد پیرامون رویکرد گفتمانی به کودکی و تربیت مورد واکاوی قرار گرفت و نتایج نشان داد که تولد مدرن و شاخه های مختلف دانشی همچون روان شناسی کودکی و جامعه شناسی که به دانش تربیتی شکل داده است، حاصل تحول در ساختارهای زیرین اجتماعی، اقتصادی و سیاست های جمعیتی و فناوری های انضباطی بوده و لزوما به رهایی کودکان منجر نشده و ازاین رو به تعبیر فوکو زندگی کودکان نیازمند رهایی بخشی نه از نهادها بلکه از نظام های سلطه است