بررسی اثر اسانس بنه (Pistacia atlantica Desf.) بر روی لیشمانیا ماژور در شرایط In vivo و In vitro

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.44.93.1.1576.111 لیشمانیوز جلدی از بیماری های اندمیک و شایع در بعضی از نقاط کشورمان می باشد. استفاده از ترکیب های آنتی موان پنج ظرفیتی به عنوان داروهای خط اول درمان لیشمانیازیس جلدی همراه با محدودیت ها و عوارض جانبی متعدد است. داروهایی با منشا گیاهی می توانند جایگزین مناسبی باشند. به همین منظور در این پژوهش تاثیر اسانس بنه (Pistacia atlantica Desf.) که از گیاهان بومی کشور است بر رشد لیشمانیای ماژور در شرایط in vivo و in vitro بررسی شد. ابتدا اسانس بنه با رقت های mg/ml 1.50 تا 1.3200 بر پروماستیگوت های لیشمانیای ماژور، ماکروفاژهای غیر آلوده و ماکروفاژهای آلوده به آماستیگوت انگل در شرایط in vitro با آزمون های MTT و فلوسایتومتری بررسی شد. میزان دوز موثر IC50 بر روی پروماستیگوت های سوش استاندارد لیشمانیا ماژور (MRHO/IR/75/ER)، مشخص گردید. اسانس بنه به صورت پمادی برای درمان استفاده شد. سپس موش های نژاد BALB/c به 3 گروه 5تایی تحت درمان با اسانس بنه به صورت پمادی و گروه درمان با گلوکانتیم به صورت تزریقی و گروه کنترل بدون درمان چهار هفته درمان، یک بار در روز در یک زمان مشخص انجام شد و برای بررسی میزان تاثیر دارو هر هفته قطر زخم، وزن موش ها و میزان مرگ و میر موش ها بررسی شد. به طوری که اسانس به صورت پمادی از افزایش قطر زخم ها جلوگیری کرد. نتایج فلوسایتومتری نشان داد که بنه توانست در 10% پروماستیگوت ها ایجاد آپوپتوز کند. نتایج بدست آمده نشان داد اسانس بنه در از بین بردن لیشمانیای ماژور در ماکروفافاژ و محیط کشت فعالیت ضد لیشمانیایی مطلوبی دارد. همچنین میزان بقاء موش هایی که تحت درمان قرار گرفتند با گروه کنترل اختلاف معنی داری داشت.